مقايسۀ اثربخشي رفتار درماني ديالكتيكي و تنظيم هيجاني بر علائم كمبود توجه/ بيش‌فعالي و اضطراب در نوجوانان دختر مبتلا به اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي

Comparison of the effectiveness of dialectical behavior therapy and emotional regulation on the symptoms of attention-deficit / hyperactivity disorder and anxiety in female adolescents with attention-deficit / hyperactivity disorder

هدف اين پژوهش، مقايسۀ تأثير رفتار درماني ديالكتيكي و تنظيم هيجاني بر علائم كمبود توجه/بيش‌فعالي و اضطراب در نوجوانان مبتلا به اختلال نارسايي توجه/بيش‌فعالي بود. جامعۀ آماري پژوهش شامل كليۀ دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهر تهران در سال تحصيلي 99-1398 بودند كه 45 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايشي و يك گروه كنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامۀ علائم كمبود توجه/ بيش‌فعالي (Conner Erhardt & Sparrow, 1999) و اضطراب كودكان (Bimaher, 1997) استفاده شد. طرح پژوهش نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه كنترل و مرحلۀ پيگيري بود. گروه‌هاي آزمايش تحت رفتار درماني ديالكتيكي (12جلسه 60 دقيقه‌اي) و تنظيم هيجاني (8جلسه 45 دقيقه‌اي) قرار گرفتند و پس از يك ماه مرحلۀ پيگيري انجام شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماري تحليل كوواريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج پژوهش نشان داد كه هر دو رفتار درماني ديالكتيكي و تنظيم هيجاني بركاهش علائم كمبود توجه/ بيش‌فعالي و اضطراب دانش‌آموزان اثربخشند (0.01p<)، همچنين نتايج تحليل بنفروني نشان داد، رفتار درماني ديالكتيكي نسبت به تنظيم هيجاني، داراي تأثير بيشتري بركاهش علائم كمبود توجه/بيش‌فعالي و بهبود اضطراب دانش‌آموزان است (0.05p<).

This study aimed to compare the effect of dialectical behavior therapy and emotional regulation on the symptoms of attention-deficit / hyperactivity disorder and anxiety in adolescents with attention-deficit / hyperactivity disorder. The statistical population of the study included all-female high school students in Tehran in the academic year 2019-2020. Using a purposive sampling method, 45 of them were selected and randomly divided into two experimental groups and one control group (15 students in each group). To collect data , the Connors, Erhardt & Sparrow (1999) Attention-Deficit / Hyperactivity Disorder Symptoms Questionnaire and Anxiety Questionnaire of Bimaher (1997) were used. The research method was semi experimental with pre-test, post-test design, and follow-up with the control group. The experimental groups underwent dialectical behavior therapy (12 sessions of 60 minutes) and emotional regulation (8 sessions of 45 minutes). The follow-up was inducted after a month period. Data were analyzed using analysis of covariance. The results showed that both dialectical behavior therapy and emotional regulation were effective in reducing the symptoms of attention-deficit / hyperactivity disorder and students' anxiety (p<0.01). Also, the results of the analysis of covariance indicated that dialectical behavior therapy had a greater effect on reducing symptoms than emotional regulation. Attention-Deficit / Hyperactivity Disorder and Student Anxiety Improvement (p<0.05).