تحليل و ارزيابي روش‌ها و مكاتب تفسيري: مطالعه موردي سوره‌هاي قدر و كوثر

Analysis and Evaluation of Interpretive Methods and Schools: Qadr and Kowsar Surahs case study

از ديرباز تفاسير متعددي بر قرآن كريم نوشته شده كه مورد تقسيم‌بندي‌هاي مختلف روشي قرار گرفته است. مواجهه با تعدد و اختلاف نظرهاي موجود، ذهن مخاطب را به چرايي اين تعدد نسبت به متن واحد سوق مي‌دهد. مسأله اصلي، آن است كه با وجود پذيرش علايق و تخصص متفاوت مفسرين كه منجر به تفاوت تفسيري آنان مي‌شود، اين دامنه از اختلاف نظر و قسيم و مقسم‌هاي متعدد روشي، چگونه قابل تحليل است؟ اين مقاله با مقايسه ميان دو سوره قدر و كوثر در تعداد قابل توجهي از كتب تفسيري كه بر اساس روش‌هاي تفسيري؛ اثري، عقلي، عرفاني و علمي نگاشته شده‌اند به بررسي اين مسأله پرداخته است. نتيجه اين بررسي حاكي از آن است كه حداكثر حدود بيست درصد اختلاف در تفسير اين آيات قابل ملاحظه است كه با لحاظ نمودن اختلافات قابل جمع، از ميزان آن كاسته خواهد شد. ضمن آنكه مسائل تفسيري نيز در اين آيات، لزوماً با استفاده از روش تفسيري مفسر، حل و فصل نشده‌اند. روش اين مقاله كيفي و تكنيكِ تحليل اسنادي آن بر اساس داده‌هاي كمّي بوده و از مباحث انتزاعي پرهيز شده است.

Numerous interpretations of the Holy Qur'an have been written since long time ago, which have been divided into different methods. discovering the existing plurality and differences of opinion, the audience's mind leads to the reason of this plurality in relation to a single text. The main question is that despite the acceptance of different interests and expertise of the commentators, which leads to their interpretive differences, how can this range of disagreements and divisions and multiple method be analyzed? This article compares two chapters of Qadr and Kowsar in a significant number of commentary books based on interpretive methods; An intellectual, mystical, and scientific work has been written on this subject. The result of this study indicates that a maximum of about twenty percent of the differences in the interpretation of these verses is significant, which will be reduced by taking into account the sum of differences. Moreover, the interpretive issues in these verses have not necessarily been resolved using the interpretive method of the interpreter. The method of this article is qualitative and its documentary analysis technique is based on quantitative data and abstract topics have been avoided.