بررسي كيفيت فرايند آموزش درس مقدمات طراحي معماري (2) در پرديس هنرهاي زيباي دانشگاه تهران

پيشينه و اهداف: اهميت فرايند آموزش دروس مقدمات طراحي معماري امري بديهي است. بر همين اساس قبل از آموزش دروس طراحي معماري، گذراندن دروس مقدمات طراحي معماري پايه پيشنهاد شده است، تا دانشجويان قبل از ورود به دروس طراحي معماري با مؤلفه‌هاي مورد نياز براي اين دروس، آشنا شوند. در اين ميان درس مقدمات طراحي معماري2 بيشتر با آموزش مفاهيم معماري ارتباط دارد؛ لذا در اين پژوهش كيفيت فرايند آموزش درس مقدمات طراحي معماري2 براساس ابعاد آموزشي، روانشناسي محيط، كالبدي و تجهيزاتي يا تكنولوژي در دو آتليه5 و آتليه6 مورد بررسي قرار گرفت، تا تأثير ابعاد مختلف بر فرايند آموزش روشن شده و تلاش بيشتر در جهت هرچه بهتر شدن كيفيت فرايند آموزش هويدا گردد. روش‌ها:‌ اين پژوهش از نوع توصيفي-تحليلي است و از نظر نتايج يك تحقيق كاربردي است كه در آن از روش تحقيق تركيبي استفاده شده است و بخش اول شامل پرسش‌نامه و نظرسنجي از دانشجويان است. جمع آوري داده‌ها به روش ميداني با بهره‌گيري از منابع و نيز مصاحبه و پرسش‌نامه با به‌كارگيري طيف ليكرت انجام شده است. جامعه آماري مورد مطالعه دانشجويان آتليه5 و آتليه6 نيم‌سال تحصيلي دوم 97-96، است كه درس مقدمات طراحي معماري2 را گذرانده‌اند و با استفاده از فرمول كوكران و با ضريب خطاي 5 درصد، براي اتليه5، 30 نفر و اتليه6، 28 نفر بوده است. براي مقايسه چهار بعد ذكر شده، در دو آتليه5 و 6 از آزمون واريانس يك‌طرفه در برنامه spss استفاده شده است. بخش دوم تحليل مربوط به تمرين‌هاي دانشجويان است كه براساس هفت مؤلفه (خلاقيت، مفهوم، ارتباط، عملكرد، ساختار، مصالح و مهارت) موردنظر سرفصل وزارت علوم براي تمرين هاي درس مقدمات طراحي معماري(2) بررسي شده است كه هركدام از اساتيد هنگام شرح تمرين مفاهيم مرتبط با آن را نيز ذكر كرده‌اند. يافته‌ها: كيفيت بعد آموزشي در بازه 65-13 امتياز، در آتليه5 با ميانگين40 كمتر از آتليه6 با ميانگين 52 است. كيفيت دو آتليه5 و اتليه6 از نظر بعد روانشناسي محيط، در بازه 26-5 امتياز، به ترتيب داراي ميانگين 16.7 و 22.1 است.. كيفيت فرايند آموزش دو آتليه5 و آتليه6 از لحاظ بعد كالبدي در بازه 26-5 به ترتيب داراي ميانگين هاي 16.53و 20.85 است. دانشجويان آتليه6 بيشتر از دانشجويان آتليه5 به رعايت روابط فضايي آتليه معتقد هستند و علت آن را انعطاف‌پذيري بيشتر فضا مي دانند. كيفيت فرايند آموزش دو آتليه5 و آتليه6 از لحاظ بعد تجهيزاتي در بازه 26-5 به ترتيب داراي ميانگين هاي 16.53 و 20.85 است. بخش دوم تحليل مربوط به تمرين‌هاي دانشجويان است كه براساس هفت مؤلفه (خلاقيت، مفهوم، ارتباط، عملكرد، ساختار، مصالح و مهارت) موردنظر سرفصل وزارت علوم براي تمرين‌هاي درس مقدمات طراحي معماري2، بررسي شده است كه هركدام از اساتيد هنگام شرح تمرين مفاهيم مرتبط با آن را نيز ذكر كرده‌اند. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در تمرين‌هاي مربوط به آتليه5 مفاهيم به‌كار برده شده به ترتيب اهميت خلاقيت و مهارت، مفهوم و عملكرد، ارتباط و مصالح و در نهايت سازه و در آتليه6 مفهوم، خلاقيت و عملكرد و سازه، ارتباط و مهارت و در آخر مصالح است. ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳــﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ آﻣﻮزﺷــﯽ در ﺣﺎﻟﺖ ﮐﻠﯽ ﺑﻪﺻــﻮرت 63,79% ﻣﺘﻮﺳــﻂ و 36,2% ﺧﻮب، ﺑﻌﺪ رواﻧ ﺸﻨﺎ ﺳﯽ ﻣﺤﯿﻂ 13,79% ﺿﻌﯿﻒ، 3,44% ﻣﺘﻮ ﺳﻂ و 68,96% ﺧﻮب، ﺑﻌﺪ ﮐﺎﻟﺒﺪي 5,17% ﺿﻌﯿﻒ، 46,55% ﻣﺘﻮ ﺳﻂ و 31% ﺧﻮب، ﺑﻌﺪ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي 63,79% ﺿﻌﯿﻒ، 20,68% ﻣﺘﻮﺳﻂ و 15,51% ﺧﻮب ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪﻧﺪ. از ﻧﻈﺮ اﺳﺘﺎدان ﻫﺮ دو آﺗﻠﯿﻪ ﺧﻼﻗﯿﺖ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺆﻟﻔﻪ، در ﻃﺮاﺣﯽ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي درس ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻌﻤﺎري2 اﺳﺖ.