تحليل ريسك خشكسالي در سامانه‌هاي توزيع آب كشاورزي، مطالعه موردي: شبكه آبياري رودشت

وقوع دوره هاي كم آبي مستمر به عنوان مخاطره طبيعي، در كاهش عملكرد سامانه هاي توزيع آب كشاورزي كشور تاثير زيادي داشته است. در اين پژوهش به تحليل ريسك خشكسالي در سامانه توزيع آب سطحي در شبكه آبياري رودشت پرداخته شده است. بدين منظور، با استفاده از شاخص خشكسالي جريان (SDI) به ارزيابي و احتمال وقوع پديده خشكسالي در منطقه پرداخته شده و شدت اثر خشكسالي از تركيب شاخص هاي ارزيابي عملكرد توزيع آب، راندمان، كفايت و عدالت، با روش مجموع وزين ساده (SAW) در قالب پنج سناريو وزني بر اساس ديدگاه هاي مديريتي متفاوت، محاسبه شد. در نهايت با تركيب دو مولفه احتمال وقوع و شدت اثر خشكسالي، ريسك اين پديده در سامانه توزيع آب كشاورزي محاسبه و تحليل شد. نتايج نشان داد كه بر اساس شاخص SDI، خشكسالي در بازه زماني ماهانه با بزرگي (2.42 تا 2.47) و در بازه زماني سالانه با بزرگي (2.54 تا 1.65) رخ داده است. محدوده مقادير ريسك سالانه خشكسالي با احتساب ديدگاه هاي مختف از طريق اعمال سناريوهاي وزني به اين ترتيب بدست آمد: ديدگاه ارزيابي با تاكيد بر نظر مدير شبكه (0.668 تا 0.804)، با تاكيد بر نظر بهره بردار (0.636 تا 0.803)، تاكيد توامان مدير و بهره بردار (0.647 تا 0.802)، تاكيد بر نظر آب منطقه اي و مديران استاني (0.684 تا 0.804)، و با تاكيد بر ملاحظات زيست محيطي در محدوده شبكه آبياري (0.692 تا 0.804). نتايج به دست آمده از به كارگيري ساختار تحليل ريسك در هر دو بازه زماني ماهانه و سالانه، مديران شبكه را قادر مي سازد تا مناسب ترين راهكارهاي بهبود عملكرد را متناسب با بزرگي و زمان وقوع ريسك شكست سامانه ارايه دهند.