چكيده فارسي :
با توجه به رويكردهاي عمده به مطالعات مناسك، يكي از كاركردهاي مهم آنها، توليد و بازتوليد جامعه و فرهنگ براي افراد جامعه است. با توجه به موضوعاتي از جمله در اقليت بودن جامعه مهاجران افغانستاني مقيم مشهد، حاشيه‌‌نشيني آنها و بي‌توجهي جامعه ميزبان به آنها و نيز لزوم ايجاد شبكه اجتماعي براي بازيابي هويت و تأثير برگزاري مناسك عزاداري بر توليد و پايداري مقوله هويت، اهميت بررسي شكل‌گيري و تغييرات مناسك عزاداري مهاجران افغانستاني به عنوان ابزاري براي ثبات اين گروه از افراد در جامعه ميزبان قوت مي‌يابد. بدين ترتيب هدف اصلي پژوهش حاضر، مطالعه كيفي تغييرات مناسك عزاداري ماه محرم در بين افغانستاني‌هاي مقيم مشهد و نسبت آن با فرهنگ جامعه جديد است. در اين مطالعه با 12 نفر از مهاجران مذكور، كه با نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه عميق انجام شده است. همچنين نگارندگان براي تهيه عكس، فيلم و گزارش، حضوري مستمر در مجالس عزاداري ماه محرم مهاجران افغانستاني داشته‌اند. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، تغييرات عمده‌اي از جمله در تعداد افراد شركت‌كننده در مجالس، نوع افراد شركت‌كننده در مجالس (حضور اهل سنت)، مقدار و نوع نذري مجالس، نوع پوشش عزاداران، تعداد مراسم، سبك برگزاري هيئت، سبك‌هاي سخنراني و مداحي، مدل عزاداري، معنويت حاكم بر مجالس، مكان برگزاري مجالس عزاداري، و نيز نوع نگاه به مخاطب و نگرش سياسي عزاداران رخ داده است. به نظر مي‌رسد عواملي مانند مدرن شدن فضاي زندگي، پراكندگي مكان سكونت، تغيير وضعيت اقتصادي و چيرگي فرهنگي جامعه ميزبان از علل عمده اين تغييرات باشد.
چكيده لاتين :
Based on the main approaches to the study of rituals, one of the important functions of rituals is production and reproduction of a community and culture for the members. Taking into account issues including the minority status of the Afghan immigrants’ community residing in Mashhad, their marginalization, inattention of the host community to them, necessity of creating a social network to regain identity, and the effect of holding mourning rituals on the production and sustainability of identity, the importance of investigating the formation and changes of the mourning rituals of Afghan immigrants as a tool for the stability of this group of people in the host community is strengthened. Therefore, this study is aimed at conducting a qualitative study on the changes of Muharram mourning rituals of Afghans residing in Mashhad and their relationship with the culture of the new community. In this study, an in-depth interview was conducted with 12 immigrants who were selected using purposeful sampling method. Besides, to prepare photos, videos, and reports, the researcher has had a regular presence in Muharram mourning ceremonies of Afghan immigrants. The findings of the study revealed that the main changes are related to: the number participants of the ceremonies, kind of participants (presence of Sunnis), amount and type of vows, clothing styles of mourners, number of ceremonies, style of delegation, style of speech and eulogy, model of mourning, spirituality governing the meetings, venue of the mourning meetings, attitude towards audience, and finally political attitude of the mourners. It seems that factors such as modernization of living space, residential dispersion, change in economic status, and cultural dominance of the host society are the main causes of these changes
