عنوان مقاله :
تحليل پنجه هاي دست مقدس بر صخره هاي ايران بر اساس نظريه عامليت اثر هنري آلفرد جل
عنوان به زبان ديگر :
Analysis of the Sacred Hand Palms on the Rocks of Iran Based on Theory of Art Agency
پديد آورندگان :
مختاريان، بهار دانشگاه هنر، اصفهان، ايران , سالك، سمانه دانشگاه هنر، اصفهان، ايران
كليدواژه :
پنجه دست , نمايه , ذهن توزيع يافته , جادوي تصوير , عامليت هنر
چكيده فارسي :
در ميان تصاوير نقش‌بسته بر زيارتگاه هاي صخرهاي ايران، پنجه هايي وجود دارند كه به اعتقاد زيارت كنندگان يا مردم بومي منطقه، از آنِ افراد مقدس هستند و براي نذر، قرباني و حاجت خواهي مورد توجه قرار مي‌گيرند. در اين پژوهش از نظريه عامليت هنر آلفرد جل و به ويژه دومين درونمايه نظريه او يعني مفهوم شخص توزيع يافته استفاده شده است. در اينجا شخص و ذهن او به محورهاي زماني-مكاني خاصي محدود نيست؛ بلكه بر عامليتي گواهي ميدهد كه مدتها پس از مرگ زيستشناختي نيز تداوم دارد. پرسش پژوهش اين است كه چگونه اين نقوش پنجه با اشخاص مقدس ارتباط يافته اند؟ براي شرح چگونگي روند مقدس شدن اين نقش هاي سنگي، نمونه ها به طور ميداني تجزيه و تحليل شده اند. مهمترين دستاورد اين پژوهش، تطبيق مفهوم ذهن توزيع يافته بر نقوشي از هنر ايران و تحليلشان به عنوان آثاري شخصگونه است. همچنين علاوه بر مصداق داشتن مفهوم جادوي تصوير در نقش هاي مورد نظر، آنها عاملان اجتماعي و نيز نمايه سرنمون هايي هستند كه به اين شكل، در ادوار و مكان هاي گوناگون گسترده شده اند.
چكيده لاتين :
Among the images depicted on the rocky shrines of Iran, there are hand palms that pilgrims and the indigenous people believe that they belong to holy people thus vows, sacrifices and prayers are performed for them. This research has used Alfred Gell's theory of art agency, especially the second theme of his theory, the concept of distributed person. Here, the person and mind are not limited to specific time-space axes, but testify to agency that persists long after biological death. The research question is, how hand palms motifs relate to saints. In order to describe the process of sanctification of these stone carvings, the samples have been assessed and analyzed through field study. The most important finding of this research is application of the concept of distributed mind to motives of Iranian art and analysis them as person-like art works. Meanwhile, in addition to concept of image magic in the mentioned motives, they are social agents as well as indices of prototypes that are distributed in different periods and places in this way.
عنوان نشريه :
نامه انسان شناسي
