مقايسه و ارزيابي روش هاي تخمين تبخير و تعرق گياه مرجع در سه دسته كلي مبتني بر دما، تابش و انتقال جرم (مطالعه موردي: استان لرستان)

Comparison and Evaluation of Estimating Reference Evapotranspiration Methods in Three General Categories Based on Temperature, Radiation and Mass Transfer (Case Study: Lorestan Province)

تخمين ميزان دقيق مقدار تبخير و تعرق گياه مرجع نه تنها در برنامه‌ريزي آبياري و تعيين دور آبياري، بلكه در مطالعات مربوط به مدل‌سازي بيلان آب از اهميت فراواني برخوردار است. هدف از اين پژوهش، مقايسه و ارزيابي نه روش مختلف تخمين تبخير و تعرق گياه مرجع در سه دسته كلي مبتني بر دما، تابش و انتقال جرم در نه ايستگاه مطالعاتي از سال 1999 تا 2019 در استان لرستان مي‌باشد. نتايج اين روش-ها با نتايج حاصل از روش مرجع، فائو پنمن مانتيث، مقايسه گرديد. ارزيابي عملكرد روش‌هاي مختلف با آماره‌هاي R2 ، RMSE و CRM صورت گرفت. نتايج نشان داد كه در اكثر ايستگاه‌هاي مطالعاتي، در بين روش‌هاي مبتني بر دما، روش هارگريوز ساماني، در بين روش‌هاي مبتني بر تابش خورشيد، روش مك كينگ و نيز در بين روش‌هاي مبتني بر انتقال جرم، روش WMO بهترين عملكرد را با ثبت بيش‌ترين R2 و كم‌ترين RMSE ارائه دادند. هم‌چنين با استفاده از نرم افزار ArcGIS نيز پهنه‌بندي مكاني انجام شد و نقشه هر دسته ارائه گرديد.

Accurate estimate of reference evapotranspiration is very important not only in planning andcomputing irrigation frequency, but also in studies related to water balance modeling in eacharea. The purpose of this study is to compare and evaluate nine different methods of estimatingthe reference evapotranspiration based on three general categories of temperature, radiation andmass transfer at nine study stations in Lorestan province from 1999 to 2019. The results of thesemethods were compared with the results of the FAO Penman Monteith. The performance ofdifferent methods was evaluated using R2, RMSE and CRM statistics. The results showed that inmost of the study stations, among the temperature-based methods, the Hargreaves Samani,among the radiation based methods, the Makkink and among the mass transfer methods, theWMO showed the best performance with the highest R2 and lowest RMSE. Also using ArcGISsoftware, spatial zoning was performed and maps of each category was presented.