قاعدهٔ سياست‌گذاري پولي در ايران با تأكيد بر نرخ ارز و پايهٔ پولي

Monetary Policy Rule in Iran with Emphasis on Exchange Rate and Money Base

در اين مطالعه، به بررسي قاعدهٔ سياست پولي بانك مركزي ايران در خصوص متغيرهاي سياستي نرخ ارز و پايهٔ پولي پرداخته شده است. ازآنجايي‌كه قاعدهٔ سياست پولي نسبت به شرايط اقتصادي و رژيم حاكم بر متغيرهاي سياستي، منعطف است؛ از رويكرد انتقال رژيم ماركف براي استخراج قاعدهٔ سياست پولي در دورهٔ زماني 1384:1-1397:1 استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه با افزايش شكاف توليد چنانچه نرخ ارز در رژيم پايين باشد، منجر به افزايش نرخ ارز و چنانچه نرخ ارز در رژيم بالا باشد، منجر به كاهش آن مي‌شود. همچنين با افزايش شكاف تورم، چنانچه نرخ ارز در رژيم بالا قرار داشته باشد، نرخ ارز مي‌تواند افزايش يابد؛ اما در رژيم پايين نرخ ارز تأثير معناداري ندارد. افزايش شكاف توليد در تمام رژيم‌هاي حاكم بر پايهٔ پولي، منجر به افزايش پايهٔ پولي در كشور شده است؛ اما افزايش شكاف تورمي چنانچه پايهٔ پولي در رژيم بالا باشد، منجر به كاهش و چنانچه در رژيم پايين باشد، مي‌تواند موجب افزايش پايهٔ پولي در كشور شود. براساس اين نتايج، توصيه مي‌شود بانك مركزي در اعمال سياست‌هاي ارزي و پولي به رژيم‌هاي رفتاري پايهٔ پولي و نرخ ارز توجه داشته باشد و در هر رژيم، بسته به شرايط، سياست پولي و ارزي مناسب را اتخاذ كند.

This study examines the monetary policy rule of the Central Bank of Iran regarding exchange rate policy and monetary base. Since the rule of monetary policy is flexible to the economic conditions and the regime governing policy variables, the Markov regime transmission approach has been used to derive the rule of monetary policy in the period 1384:1-1397:1. The results show that the output gap in the low regimes of exchange rate has a positive and significant effect and in the high regimes has a negative and significant effect, and the inflation gap in the high exchange rate regime has a positive and significant effect and in the low exchange rate regime the exchange rate does not have a significant effect. On the low regimes of exchange rate, the government's budget deficit has a positive and significant effect and does not have a significant effect on the high regimes. Also, the output gap has a positive and significant effect in the low and high levels of its value. Monetary regime, and the inflation gap in the high levels of monetary base has a negative and significant effect, and in the lower regimes it has a positive and significant effect. Based on these results, it is recommended that the central bank pay attention to monetary and exchange rate behavioral regimes in implementing foreign exchange and monetary policies and adopt appropriate monetary and exchange rate policies in each regime, depending on the circumstances.