اثر كاربرد بيوچارهاي هسته خرما بر فعاليت آنزيمي در خاك‌هاي ريزوسفري و غيرريزوسفري گياه گل گاوزبان اروپايي

اين پژوهش با هدف بررسي اثر كاربرد بيوچار و نانوبيوچارهاي تهيه شده از پودر هسته خرما بر فعاليت آنزيمي در محيط ريزوسفري و غيرريزوسفري گياه گل گاوزبان اروپايي انجام شده است. پودر هسته خرما در دو دماي 400 و 800 درجه سلسيوس پيروليز شده و به بيوچار تبديل شده و با خاك‌هاي مورد بررسي مخلوط شد. چهار نوع خاك تقريباً اسيدي، آهكي، شورسديمي و شورسديمي شديد با ويژگي‌هاي متفاوت انتخاب شدند. مقداري از بيوچارها با استفاده از روش گوي غلتان به اندازه نانو تبديل شدند. با روش هيدروترمال نيز نانوذره مورد نياز از پودر هسته خرما استخراج شد. پودر هسته خرما، بيوچار و نانوبيوچار به نسبت 5 درصد و نانوذره به نسبت 1 درصد با خاك‌ها مخلوط شده و به گلدان‌ها منتقل شدند. گياه گل گاوزبان اروپايي در گلدان‌ها كشت شده و پس از 60 روز برداشت شدند. خاك‌هاي ريزوسفري و غيرريزوسفري جدا شده و آنزيم‌هاي فسفومونواستراز اسيدي، قليايي، پروتئاز و بتاگلوكوزيداز اندازه‌گيري شد. فعاليت آنزيم‌هاي فسفومونواستراز اسيدي، پروتئاز و بتاگلوكوزيداز در خاك اسيدي بيشترين و در خاك شورسديمي شديد كمترين بود. اما بيش‌ترين فعاليت آنزيم فسفومونواستراز قليايي در خاك شورسديمي شديد و كم‌ترين مقدار در خاك اسيدي مشاهده شد. فعاليت آنزيم‌ها در خاك ريزوسفر بيش‌تر از خاك غيرريزوسفري بود. بيش‌ترين فعاليت آنزيم‌ها در خاك‌هاي شاهد بود و با كاربرد بيوچار، نانوبيوچار و نانوذره كاهش يافت. در بسياري از خاك‌هاي تيمار شده با نانوذره كم‌ترين فعاليت آنزيم‌ها مشاهده شد. زياد بودن دشواري شوري و سديمي خاك‌هاي مورد بررسي باعث شد تا اثر كاربرد بيوچار و نانوبيوچار بر فعاليت‌هاي آنزيمي خاك‌ها تحت تأثير قرار گيرد.