بررسي عوامل مؤثر بر كارايي سود شركت‌هاي تعاوني روستايي (مورد مطالعه استان گيلان)

Investigating the Factors Affecting the Profit Efficiency of Rural Cooperatives (Case study of Guilan province)

با توجه به نقش مهم تعاوني‌هاي روستايي در توسعه پايدار روستا، ارزيابي كارايي و عملكرد اين تشكل‌ها، نقش بسزايي در تصميم‌گيري برنامه‌ريزان و مديران دارد. هدف اصلي اين پژوهش بررسي كارايي سود شركت‌هاي تعاوني روستايي و عوامل مؤثر بر آن در استان گيلان، با استفاده از روش تابع توليد مرزي تصادفي و مدل سود رفتاري است. جامعه آماري مطالعه حاضر 110 شركت تعاوني روستايي فعال استان گيلان در سال 1396 و روش نمونه‌گيري به صورت تمام شمار بوده است. نتايج نشان داد كه ميانگين كارايي سود شركت‌هاي تعاوني روستايي استان گيلان 63 درصد است. همچنين، نتايج برآورد تابع سود نشان داد كه سرمايه كنوني و هزينه مربوط به فعاليت‌هاي اين تعاوني‌ها با سود مرزي رابطه‌ي مستقيم و معني‌دار دارد. افزون بر اين بررسي عوامل اثرگذار بر ناكارايي سود شركت‌هاي تعاوني روستايي نشان داد كه مدت زمان فعاليت اين تعاوني‌ها، شغل دوم، حقوق دريافتي و سابقه مديريتي مدير عامل تاثيري مثبت و معني‌دار بر ناكارايي سود دارد. از سوي ديگر، تعداد سهامداران، تعداد روستاهاي تحت پوشش، فاصله تعاوني تا شهر، قرار گرفتن آن در مركز استان، ميزان تحصيلات مدير عامل و تعداد دوره‌هاي آموزشي مديران تعاوني، اثر منفي و معني‌دار بر ناكارايي سود شركت‌هاي تعاوني روستايي در استان گيلان دارد. در اين تحقيق مشخص شد با اعمال مديريت هدفمند و بهره‌گيري از آموزش‌ها و فعاليت‌هاي ترويجي كاربردي و نيز بكارگيري مديراني با رشته تحصيلي مرتبط مي‌توان موجبات بهبود عملكـرد و كارايي شركت‌هاي تعـاوني روستايي در استان گيلان را فراهم آورد.

Considering the important role of rural cooperatives in sustainable rural development, Evaluating the efficiency and performance of these organizations plays an important role in the decision making of planners and managers.The main purpose of this study is to investigating the profit efficiency of rural cooperative and its Effective Factors in Guilan Province using stochastic frontier function production method and the behavioral profit model. The statistical population of the present study was 110 active rural cooperatives in Guilan province in 2017 and the sampling method was census. The results showed the average of profit efficiency of rural cooperatives in Guilan province is 63%. Also, the results of estimating the profit function showed the current capital and costs related to the activities of these cooperatives have a direct and significant relationship with frontier profit. In addition, investigating the effective factors on profit inefficiency of rural cooperatives showed the duration of activity of these cooperatives, second job, manager's wage and management Experience have a positive and significant effect on profit inefficiency. On the other hand, the number of shareholders, number of villages, cooperative distance to city, establishment of cooperative in the center of province, education of manager and the number of training courses for cooperative managers have a negative and significant effect on profit inefficiency of rural cooperatives in Guilan province