تبارشناسي زيرگونۀ سسك گلوسفيد كوچك (Sylvia curruca halimodendri) جزيرۀ قشم با رويكرد سيستماتيك مولكولي

Genealogy of Lesser Whitethroat Subspecies (Sylvia Curruca Halimodendri) in Qeshm Island Using a Systematic Molecular Approach

به تبارشناسي پرندگان آوازه‌‌خوان از ديرباز بسيار توجه شده است. در اين مطالعه، از نشانگر ميتوكندريايي cytb به‌‌منظور شناخت جايگاه آرايه‌‌شناختي زيرگونۀ سسك گلوسفيد كوچك (Sylvia curruca) در يكي از جنوبي‌‌ترين مناطق پراكنش آن در ايران استفاده شده است. از مقايسۀ توالي‌هاي به‌‌دست‌‌آمده از نمونه‌‌هاي جزيرۀ قشم با بانك ژن، مشخص شد اين آرايه در جنوب ايران با نام halimodendri قلمداد مي‌‌شود و درنهايت، وضعيت كلاديستيك سسك‌‌هاي جزيرۀ قشم در جنوب هرمزگان، در جايگاه منطقه‌‌اي مطالعه‌‌نشده در ايران مشخص شد؛ همچنين با رويكرد سيستماتيك مولكولي و با استفاده از تحليل‌‌هاي تبارشناسي مشخص شد اين زيرگونه، دو كلاد و هاپلوتايپ جداگانه با بيشترين گرۀ تكاملي نسبت به آرايۀ شاخص اين گونه، يعني curruca، را به خود اختصاص مي‌‌دهد. تجزيه و تحليل‌‌هاي فاصلۀ ژنتيكي و درخت‌‌هاي تبارشناسي، ضمن جاي‌‌دادن سسك‌هاي جزيرۀ قشم در دو كلاد جدا از هم، نشان داد اين تفاوت در دو نوكلئوتيد شمارۀ 435 و 438 بارز مي‌‌شود. اين تفاوت‌‌ها در دو كلاد تشكيل‌‌شده از جزيرۀ قشم وجود دارد كه ممكن است ناشي از تفرق مسيرهاي مهاجرتي و مكان‌‌هاي مجزاي زادآوري در زيستگاههاي‌‌ شمالي باشد.

The genealogy of songbirds has long been considered. In the present study, the cytb mitochondrial marker was used in one of the southernmost regions of its distribution in Iran to identify the lesser whitethroat subspecies (Sylvia curruca). Comparing the sequences obtained from the Qeshm Island specimens with the Gene Bank, it was found that this array in southern Iran is considered as halimodendri, which ultimately reflects the cladistic status of the lesser whitethroats of Qeshm Island in southern Hormozgan as a study area not established in Iran. Also, with a systematic molecular approach and using genealogical analysis, it was found that this subspecies had two distinct groups and haplotypes with the highest value relative to the index taxa of this species (i.e. curruca). The Qeshm Island specimens were divided into two clades due to genetic distance and phylogenic trees. The results of the study also indicated that these two clades formed in Qeshm Island had major differences, which could be linked to the separation of migration routes and breeding areas in the northern habitats.