مطالعة تطبيقي روش تفسير در اسلام و مسيحيت

A comparative Study of the Method of Interpretation in Islam and Christianity

مقايسة تفسير قرآن كريم و كتاب مقدس، يكي از مهم‌ترين موضوعات و درعين‌حال مغفول، در مطالعات الهيات تطبيقي است. از مقولة روش نبودن بسياري از آنچه تحت عنوان روش در تفسير قرآن مطرح مي‌شود و درعين‌حال دامنة گسترة تأليف كتاب تفسير در ميراث اسلامي از يك سو، و غلبة مباحث هرمنوتيك و فلسفه بر تفسير كتاب مقدس و هويت‌يافتگي آن پس از دورة نوزايي در غرب از سويي ديگر، از جمله زمينه‌هايي است كه انگيزة تكاپو در اين نوع مطالعة تطبيقي بين اسلام و مسيحيت را قوت مي‌بخشد. در پي‌جويي از برخي شاخصه‌ها، امكان اين مقايسه، خود را با وضوح بيشتري نشان مي‌دهد. از مهم‌ترين اين موارد، عبارت‌اند از: «مرجعيت تفسيري»، «عدم امكان تعميم در سطح تاريخي»، «مجاز به‌عنوان يك اصل» و «رابطة بين اصالت و تفسير متن». ارتباط بين تفسير كتاب مقدس و مباحث فلسفي (از ارسطو تا دكارت) و تفاوت مقولة تفسير در اسلام و مسيحيت، از جهت مرجعيت نسبتاً مطلق و رسمي كليسا در تفسير متون، موجب شده است تا نتيجة اين مطالعة تطبيقي تا حدودي به بي‌مبنايي اين تطبيق سوق داده شود. اين در حالي است كه ماهيت تفسير در سنت اسلامي، بيشتر قالبي از يك رسانة تمدني است كه معارف ديني در ضمن آن انعكاس مي‌يافته است.

Comparative studies of the interpretation of the Holy Quran and the Bible is one of the most important and at the same time neglected issues in the field of the comparative theology. Lack of transparency in many issues that are related to the methods of interpreting of the Quran and the wide range of authorship of commentary books on Islamic heritage on the one hand, and the dominance of hermeneutics and philosophy over biblical interpretation after the Renaissance in the West on the other hand are among the reasons that strengthens the motivation to strive in this kind of comparative study between Islam and Christianity. In examining some indicators, the possibility of this comparison will become clearer. Some of the most important indicators are, interpretive authority, impossibility of generalization at the historical level, trope as a principle and the relationship between the originality and interpretation of the text. The connection between biblical interpretation and philosophical discussions (from Aristotle to Descartes) and the difference between the category of interpretation in Islam and Christianity, due to the relatively absolute and official authority of the Church in interpreting texts, to some extent, has led the result of this comparative study to baselessness. However, the nature of interpretation in the Islamic tradition is more of a form of a civilization media in which religious teachings are reflected.