بهايابي مبتني بر عملكرد در آموزش‌عالي (مطالعه موردي: دانشگاه شيراز)

Performance Based Costing in Higher Education (Case Study: Shiraz University)

ارزيابي عملكرد و پاسخگويي مديريت نيازمند بهايابي مبتني بر عملكرد و بهاي تمام شده دقيق و موجز مي‌باشد. در همين راستا، هدف از انجام اين تحقيق ارائه روشي نوين جهت بهايابي مبتني بر عملكرد با توجه به چرخه‌هاي عملكردي دانشگاهي، در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي مي‌باشد. اين تحقيق يك مطالعه موردي در دانشگاه شيراز براي سال مالي 1396 و ترم اول و دوم سال تحصيلي 96-97 است. رويكرد مورد استفاده در اين تحقيق رويكرد استقرايي در اجراي مدل و مبتني بر يك رويكرد تركيبي (سيستمي) در طراحي مدل بهايابي مبتني بر عملكرد مي‌باشد. براي شناسايي و احصاي محرك‌هاي مربوط به فعاليت‌ها (براي واحدهاي عملياتي و پشتيباني) از مشاهده و مصاحبه استفاده شده است. بهاي تمام شده كليه مراكز مسئوليت در دانشگاه شيراز با رويكرد جديد در يازده گام اجرايي (منطبق با ويژگي‌هاي محيطي دانشگاه‌هاي ايران) تعيين گرديده و با اعمال محرك‌هاي خروجي محور (واقعي) بهاي عملكرد و هزينه ظرفيت پس از تعيين نسبت‌هاي ظرفيت و كارايي محاسبه گرديد. در نهايت در اين مقاله بهاي عملكرد، بهاي تمام شده و هزينه ظرفيت به صورت دقيق و سيستمي محاسبه شده است كه مي‌تواند مبنايي مناسب براي ارزيابي عملكرد واحد‌هاي سازماني و مديران سازمان و همچنين پياده‌سازي بودجه‌ريزي مبتني بر عملكرد باشد.

Performance appraisal and management accountability require Performance Based Costing and accurate cost. In this regard, the purpose of this study is to present a new method for performance based costing according to academic performance cycles in universities and higher education institutions. This study is a case study at Shiraz University for fiscal year 2018 and first and second semester of academic year 2017-18. The approach used in this research is an inductive approach to model implementation based on a hybrid (systematic) approach to designing a Performance Based Costing model. Observation and interviewing were used to identify and quantify activity-related stimuli (for operational and support units). The cost of all responsibility centers in Shiraz University has been determined by a new approach in eleven steps of implementation (in accordance with the environmental characteristics of Iranian universities) and by applying output-driven (real) drivers, performance cost and capacity cost after determining the capacity and efficiency ratios were calculated. Finally, in this paper, performance cost, cost, and cost of capacity are accurately and systematically calculated which can be a good basis for evaluating the performance of organizational units and organization managers as well as implementing performance-based budgeting.