نظريه اسلامي پيشرفت سياسي بر اساس مباني انسان‌‌شناختي علامه طباطبايي

Islamic Theory of Political Progress based on the Anthropological Foundations of Allameh Tabatabai

هدف: نظريات در باب پيشرفت به ويژه در بعد سياست، شامل اصول و مباني ارزشي در حوزه مناسبات انساني و متأثر از مباني انسان‌شناختي به عنوان عامل و هدف سياست است. بنابر اين، هويت و عقلانيت تعريف شده براي انسان، بر مباني نظريه پيشرفت سياسي تأثيرگذار است. هدف اين پژوهش، كشف نظريه اسلامي پيشرفت سياسي بر اساس مباني انسان‌شناختي علامه طباطبايي(ره) بود. روش: اين تحقيق به روش كتابخانهاي و توصيفي- تحليلي انجام شده است. يافته‌ها: مباني انسان‌شناختي علامه طباطبايي با بيان نظريه فطرت، كرامت، خلافت و عقلانيت اسلامي و اصول نيازمندي و تحت ربوبيت الهي بودن انسان، نقص ادراكي انسان و تأثيرپذيري او از جامعه و همچنين اصل اراده آزاد انساني، ضرورت ايجاد نظام سياسي و مشروعيت الهي و ضرورت خداگونگي آن و لزوم تحقق نظام سياسي عدالت‌محور و فضيلت‌محور و توجه به كرامت انساني و خردورزي و نيز لزوم همه‌پرسي در نظام سياسي را اثبات كرده است. نتيجه: ابتناي نظريه پيشرفت سياسي بر مباني انسان‌شناختي علامه، اين نظريه را به صورت همه جانبه و در تمام ابعاد زندگي انسان تدوين كرده است و با ايجاد زمينه براي حيات طيبه و گواراي انساني، موجبات تعالي و تقرّب الهي و سعادت دنيوي و اخروي او را فراهم مي‌كند.

Aim: The purpose of theories about progress, especially in the field of politics, includes the principles and value bases in the field of human relations and influenced by anthropological principles as the agent and purpose of politics. Therefore, the identity and rationality defined for human beings affect the foundations of the theory of political progress, and the purpose of this study is to discover the islamic theory of political progress based on the anthropological foundations of Allameh Tabatabai. Method: The method of this research is library and descriptive-analytical. Results: Allameh Tabatabai's anthropological principles by expressing the theory of nature, dignity, caliphate and Islamic rationality and the principle of human need and divine divinity as well as the principle of human perceptual defect and his influence from society Also, the principle of free human will proves the necessity of creating a political system and divine legitimacy and the necessity of its divinity and the necessity of realizing a justice-oriented and virtue-oriented political system and paying attention to human dignity and rationality, as well as the necessity of referendum in the political system. Conclusion: The basis of the theory of political progress based on the anthropological foundations of Allameh, comprehensively formulates this theory and in all the necessary dimensions of human life, and by creating the ground for a good and enjoyable human life, provides the causes of divine excellence and nearness and his worldly and hereafter happiness.