اثر نوع، اندازه و مقدار بيوچار بر برخي ويژگي‌هاي فيزيكي و مكانيكي خاك آهكي

Effect of Type, Amount and Biochar Particles Size on Porosity, Penetration Resistance and Stability of Aggregates in a Calcareous Soil

اخيرا بيوچار به‌عنوان اصلاح‌كننده خاك مورد توجه قرارگرفته است. در تحقيقات انجام‌يافته، به اثر نوع و مقدار بيوچار بر ويژگي‌هاي خاك تأكيد ‌شده است. اين تحقيق مزرعه‌اي با هدف بررسي اثر توأم نوع، مقدار و اندازه ذرات بيوچار بر تخلخل كل (TP)، مقاومت فروروي (PR) و ميانگين وزني قطر خاكدانه‌هاي با الك خشك (MWD) در خاكي با بافت لوم شني انجام شد. آزمايش فاكتوريل با طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه فاكتور نوع، مقدار و اندازه ذرات بيوچار در سه تكرار اجرا شد. بيوچارهاي كاه گندم، ورمي كمپوست و چوب زردآلو در مقادير 0/5، 1/5 و 3 درصد و اندازه‌ ذرات 0/5-0، 1-0/5 و 2-1 ميلي‌متر به خاك اضافه شدند. هر سه بيوچار در مقايسه با شاهد TP را به‌صورت معني‌داري افزايش و PR را به‌صورت معني‌داري كاهش دادند. نوع بيوچار بيشترين سهم را در تغييرات TP و PR داشت. بيشترين TP در تيمار بيوچار كاه گندم با مقدار 3% و اندازه ذرات 2-1 ميلي‌متر به دست آمد. بيشترين كاهش PR، در بيوچار كاه گندم با مقدار 3% و با اندازه ذرات 1-0/5 ميلي‌متر مشاهده شد. اثر متقابل نوع، مقدار و اندازه ذرات بيوچار، بيشترين سهم را در تغيير MWD داشت. بيشترين MWD (mm 1/22) در خاك‌هاي تيمار شده با بيوچار كاه گندم با مقدار 0/5% و اندازه ذرات 0/5-0 ميلي‌متر مشاهده شد. نتايج نشان داد كه مقدار و اندازه ذرات بيوچار بسته به نوع بيوچار اثرات متفاوتي بر ويژگي مورد مطالعه خاك داشتند.

Recently, biochar has been considered as a soil conditioner. In research, the effect of the type and amount of biochar on soil properties has been emphasized. This field study was conducted to investigate the combined effect of type, amount and size of biochar particles on total porosity (TP), penetration resistance (PR), mean weight diameter of aggregates (MWD) in a sandy loam texture. A Factorial experiment was performed as a randomized complete block design with three factors of type, amount and biochar particles size in three replications. Wheat straw, vermicompost and apricot firewood biochar were added to the soil in 0.5, 1.5 and 3% and particle sizes of 0.5, 0.5-1 and 1-2 mm. All three biochar increased TP significantly and decreased PR significantly compared to control. Biochar type had the largest contribution in TP and PR changes. The highest TP was obtained in wheat straw biochar treatment with 3% and particle size of 1-2 mm. The greatest decrease in PR was observed in wheat straw biochar with a value of 3% and a particle size of 0.5-1 mm. Interaction of type, amount and size of biochar particles had the largest contribution in MWD change. The largest MWD (1.22 mm) was observed in wheat straw biochar with biochar amount of 0.5% and particle size of 0.5 mm. The results showed that the amount and size of biochar particles had different effects on soil properties depending on the type of biochar.