پديد آورندگان :
اميني، مرضيه دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده ي علوم، مشهد , جعفري، آذرنوش دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده ي علوم - گروه زيست شناسي، مشهد , قاسم زاده، فرشته دانشگاه آزاد اسلامي - دانشكده ي علوم - گروه زيست شناسي، مشهد
كليدواژه :
تيپ بيولوژيك , ناحيه رويشي , گونه اندميك , گونه نادر , گياهان دارويي
چكيده فارسي :
مطالعه پوشش گياهي ناحيه اسدلي-رختيان به مساحت 30000 هكتار در 25 كيلومتري جنوب شهر بجنورد واقع در استان خراسانشمالي با ارتفاع 1700-1900 متر انجام شد. هدف از مطالعه، معرفي و شناسايي انواع مختلف گونهها، گياهان دارويي و گياهان با ريسك پايين نابودي و نادر بود. گياهان منطقه طي ماههاي ارديبهشت تا مرداد سال 91 به روش پيمايشي جمعآوري و مورد شناسايي قرار گرفت و به هرباريوم دانشگاه آزاداسلامي مشهد (IAUM) ) تحويل داده شد. نتايج حاصل از تحقيق وجود 27 تيره، 61 جنس و 69 گونه را نشان داد كه گونه‌هاي Astragalus khoshjailensis از تيره Fabaceae و Echinops khorassanicus از تيره Asteraceae به عنوان عناصراندميك ايران و Sclerochorton haussknechtii از تيره Apiaceae، Convolvulus calyerti از تيره Convolvulaceae و Rosa webbiana از تيره Rosaceae به عنوان گونه‌هاي نادر و Taraxacum hydrophilum از تيره Asteraceae، Verbascum speciosum از تيره Plantaginaceae گونه با ريسك كم نابودي از اين منطقه معرفي شد. همچنين 18 گونه دارويي متعلق به تيرههاي Asteraceae ،Brassicaceae ،Boraginceae ،Lamiaceae Plantaginacea ،Salicaceae ،Rosaceae ، Papaveraceae وResedaceae معرفي گرديد. بزرگترين تيرههاي گياهي منطقه شب‌بو (Brassicaceae) و كاسني (Asteraceae) با هفت گونه، باقلائيان (Fabaceae) با شش گونه، نعناع (Lamiaceae) با پنج گونه و گل سرخ (Rosaceae)، كرفس (Apiaceae) و خشخاش (Papaveraceae) با چهار گونه بود. تيپهاي بيولوژيك گياهان منطقه شامل 36/23٪ تروفيت، 34/78٪ همي-كريپتوفيت، 013/4٪ ژئوفيت، 10/14٪ كامفيت، 4/34٪ فانروفيت و 44/٪1 كريپتوفيت بود و حداقل و حداكثر درصد گونه هاي هر ناحيه رويشي متعلق ناحيه مديترانهاي با 1/44درصد و ناحيه رويشي ايرانو-توراني با 68/11 درصد بود. با توجه به نتايج، درصد بالاي تروفيتها و همي كريپتوفيت ها نشان از سرد و خشك بودن منطقه، تخريب پوشش گياهي در اثر جاده سازي، چراي دام و خشكي نسبي 10 ساله منطقه بود.
چكيده لاتين :
Flora study of Asadli-Rokhtian region with an area of 30,000 hectares in 25 km south of Bojnourd city located in North Khorasan province with an altitude of 1700-1900 m was performed. The aim of this study was to introduce and identify different species, medicinal plants and plants with low risk of extinction and rarity. The plants of the region were collected by survey method from May to August of 1991 and identified then handed over to the herbarium of Islamic Azad University Mashhad Branch (IAUM). The results of study showed 27 families and 61 genera including 69 species that Astragalus khoshjailensis from Fabaceae and Echinops khorassanicus from Asteraceae were reported as endemic elements for Iran and Convolvulus calyerti from Convolvulaceae, Sclerochorton haussknechtii from Apiaceae and Rosa webbiana from Rosaceae were rare species, Taraxacum hydrophilum belonginig to Asteraceae and Verbascum speciosum from Plantaginaceae were reported as low risk of extinction from this region Also, 18 medicinal species belonging to the families Asteraceae, Brassicaceae, Boraginceae, Lamiaceae, Plantaginaceae, Salicaceae, Rosaceae, Papaveraceae and Resedaceae were introduced. The largest families in the studied region were Brassicaceae and Asteraceae with seven species, Fabaceae with six species, , Lamiaceae with five species, Liliaceae, Rosaceae and Papaveraceae with four species,. The life forms of specimens included, 36.23% therophytes, 34.78% hemicryptophytes, 13.04% geophytes, 10.14% chamaephytes, and 1.14% cryptophytes. The maximum and minimum chorotype percentage belonged to Mediterranean region with 1.44% and Irano-Turanian with 68.11. Regarding to the results, the high percentage of therophytes and hemicryptophytes indicated the cold and dryness of the region, the destruction of vegetation due to road construction, livestock grazing and the 10-year relative drought of the region.
