تخمين عمق آب زيرزميني بر اساس داده هاي بارش با استفاده از روش هاي زمين آماري

وقوع خشكسالي‌هاي پي‌درپي را مي‌توان مهم‌ترين بحران محيطي دانست كه به همراه عوامل ديگري چون افزايش جمعيت و برداشت بي‌رويه، باعث افزايش عمق آب زيرزميني، بخصوص در مناطق خشك و نيمه‌خشك شده است. هدف از اين تحقيق بررسي ارتباط زمين‌آماري عمق آب ‌زيرزميني و ارزيابي به‌كارگيري آمار بارش جهت تخمين ماهيانه عمق آب زيرزميني چاه هاي شاخص واقع در دشت داراب (استان فارس) مي‌باشد. انتخاب اين چاه‌ها بر اساس تكنيك خوشه‌بندي تكاملي PSO انجام‌گرفته است. بدين ترتيب سه چاه مشاهده‌اي كه بيشترين نزديكي را به مركز خوشه‌هاي محاسبه‌شده داشتند، به‌عنوان نماينده خوشه‌ها انتخاب گرديدند. اين چاه‌ها در مناطق كرسيا، دولت‌آباد و فتح‌آباد به ترتيب براي خوشه‌هاي 1 الي 3 واقع مي‌باشند. اطلاعات ماهيانه عمق آب زيرزميني در حدفاصل سال‌هاي 1382 تا 1398بكار گرفته‌شده است. آناليز داده‌ها در محيط GS+ انجام‌شده است و از روش‌هاي كريجينگ و كوكريجينگ در اين نرم‌افزار استفاده‌شده است. در اين تحقيق از آمار بارش به‌عنوان متغير كمكي استفاده گرديده است. انتخاب مدل‌ها بر اساس كمترين مقادير RSS و نزديك‌ترين مقادير R^2 و نسبت ساختار فضايي (C/C0+C ) به عدد يك صورت گرفته است. بر اين اساس، مدل‌هاي انتخاب‌شده براي متغير اصلي (عمق آب زيرزميني) در خوشه اول تا سوم به ترتيب كروي، تواني و خطي و براي مدل‌هاي واريوگرام متقابل (بارش - عمق آب زيرزميني) همگي از نوع كروي به‌دست‌آمده‌اند. نتايج به‌كارگيري روش‌هاي كريجينگ و كوكريجينگ كه به ترتيب از مدل سميواريوگرام متغير اصلي و واريوگرام متقابل استفاده مي‌نمايند، نشان داد كه هم در مرحله اعتبارسنجي و هم در مرحله تست، روش كوكريجينگ از دقت بالاتري نسبت به روش كريجينگ برخوردار است. اين نتايج براي مرحله تست درروش كريجينگ و كوكريجينگ، شامل مقادير (0.92 و 0.41)، (0.54و 52/)0 و (1.25 و 0.95) براي شاخص‌ ريشه مربعات مجذور خطا به ترتيب در مناطق 1، 2 و 3 مي‌باشد.