ويروس هاي انكوليتيك: يك راهكار اميدبخش براي جلوگيري از عود پس از پيوند اتولوگ سلول هاي بنيادي خونساز

پيوند اتولوگ سلول‌هاي بنيادي خون‌ساز (AHSCT) Autologous Hematopoietic Stem Cell Transplantation يك راهكار موفق در درمان سرطان‌هاي خون است. با اين‌ حال، عود بيماري پس از پيوند، مهم‌ترين چالش اين درمان مي‌باشد. عود پس از پيوند، عمدتاً به دليل وجود سلول‌هاي سرطاني باقي مانده در مغز استخوان بيمار مي‌باشد كه به‌طور كامل پاكسازي نشده‌اند. استراتژي‌هاي مختلفي براي پاكسازي سلول‌هاي سرطاني موجود در بافت پيوندي به‌كار گرفته شده است كه از جمله آن‌ها مي‌توان به استفاده از شيمي درماني، انتخاب مثبت سلول‌هاي بنيادي خون‌ساز داراي ماركر CD34 و استفاده از سلول‌هاي T آلوري‌اكتيو عليه سلول‌هاي سرطاني اشاره كرد. علي‌رغم موفقيت‌هاي نسبي، هيچ‌يك از روش‌هاي فوق از اختصاصيت كافي برخوردار نيستند و غالباً با آسيب به سلول‌هاي بنيادي خون‌ساز منجر به سيتوپني طولاني مدت و در نهايت شكست پيوند مي‌شوند. يكي از راهكارهاي نوين و اميدبخش براي پاكسازي سلول‌هاي سرطاني، استفاده از ويروس‌هاي انكوليتيك (OV) مي‌باشد. اين ويروس‌ها قابليت تكثير انتخابي در سلول هاي بدخيم را دارند و بدين ترتيب نه‌تنها سلول‌هاي بدخيم را مورد هدف قرار مي‌دهند، بلكه به سلول‌هاي بنيادي خون‌ساز طبيعي نيز آسيبي نمي‌رسانند. اگرچه استفاده از OV‌ها در زمينه AHSCT در ابتداي راه است، اما نتايج اميدبخش ex vivo نشان مي‌دهد كه مي‌توان از اين ويروس‌ها به‌عنوان عوامل پاكساز سلول‌هاي توموري موجود در پيوند استفاده كرد و بدين‌ترتيب از بروز عود جلوگيري نمود. در اين مقاله، تازه‌ترين يافته‌هاي حوزه OV درماني در AHSCT و نقش آن در جلوگيري از بروز عود پس از پيوند مورد بحث قرار گرفته است.