ارائه الگويي جهت شناسايي عوامل انساني و اجتماعي موثر بر رفتار سرمايه گذاران در بازار سرمايه ايران

Provide a model to identify human and social factors affecting the behavior of investors in the Iranian capital market

با توجه به اهميت بازار سرمايه به عنوان منبع تامين مالي صنايع كشور در اين پژوهش سعي شده با بهره‌گيري از روش تحقيق كيفي داده‌بنياد، عوامل انساني و اجتماعي موثر بر رفتار سرمايه گذاران در بازار سرمايه ايران شناسايي، دسته‌بندي و مدلسازي شود. بر اين اساس، با انجام مصاحبه با سي نفر از كارشناسان ارشد در استخدام شركت هاي سرمايه گذاري تهران، تعداد 16 مقوله اصلي براساس مدل پارادايمي شناسايي شده كه در قالب شش بعد ساختاردهي شده است: انگيزش، شخصيت و نگرش به عنوان «شرايط علّي»، رسانه به عنوان «شرايط مداخله گر»، اعتماد بنفس، منزلت اجتماعي و سواد مالي به عنوان «شرايط زمينه‌اي»، تعاملات اجتماعي، حسابداري ذهني، هوش تجاري، هوش هيجاني، آينده نگري و تحمل مخاطره به عنوان «بعد تعاملي»، رفتار سرمايه گذاران به عنوان «پديده محوري» و ميزان سرمايه گذاري در بازار و عملكرد بازار سرمايه به عنوان «بعد پيامدي». در بخش كمي با توزيع 384 پرسشنامه مدل بدست آمده بوسيله مدلسازي معادلات ساختاري مورد آزمون قرار گرفت و وضعيت متغيرها بوسيله t تك نمونه آزمون گرديد كه نتايج نشان داد وضعيت متغيرهاي حسابداري ذهني، هوش تجاري، هوش هيجاني و ميزان سرمايه گذاري در بازار در حد متوسط و وضعيت متغير عملكرد بازار سرمايه نامناسب است. همچنين در رتبه بندي عوامل موثر بر رفتار سرمايه گذاران مشخص شد سواد مالي، هوش تجاري و آينده نگري بيشترين اهميت را دارند.

Due to the importance of the capital market as a source of financing for the country's industries in this study, using the data-based qualitative research method, human and social factors affecting the behavior of investors in the Iranian capital market are identified, categorized and modeled. Accordingly, by interviewing thirty senior experts in the employment of investment companies in Tehran, 16 main categories were identified based on a paradigm model that is structured in six dimensions: motivation, personality and attitude as "causal conditions". , Media as "intervening conditions", self-confidence, social status and financial literacy as "underlying conditions", social interactions, mental accounting, business intelligence, emotional intelligence, foresight and risk tolerance as "interactive dimension", behavior Investors as a "pivotal phenomenon" and the amount of investment in the market and the performance of the capital market as a "consequence dimension". In the quantitative part, by distributing 384 questionnaires, the obtained model was tested by structural equation modeling and the status of variables was tested by t-sample. The results showed the status of mental accounting variables, business intelligence, emotional intelligence and average investment in the market. an‎d the changing state of capital market performance is unfavorable. Also in ranking the factors affecting the behavior of investors, it was found that financial literacy, business intelligence and foresight are the most important.