تحليل پهنه بندي توسعه پايدار بوم گردي روستايي با بهره گيري از فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) مورد پژوهي: روستاي سردابه استان اردبيل

Analysis of Zoning for Sustainable Development in Rural Ecotourism Using Analytical Hierarchy Process (AHP) Case Study: Sardabeh Village of Ardabil Province

گردشگري روستايي با هدف گسترش امكانات و بهبود شرايط نسل كنوني و نسلهاي آتي آسيب پذير در مناطق روستايي انجام مي شود. بوم گردي نيز بعنوان پايدارترين نوع گردشگري، با ظرفيت هايي كه دارد، راهكاري اساسي در توسعه گردشگري روستايي محسوب مي گردد. استان اردبيل هم با وجود جاذبه هاي منحصر بفرد طبيعي، پتانسيل توسعه بوم گردي روستائي را خواهد داشت. روش تحقيق در پژوهش حاضر از حيث هدف كاربردي و از حيث ماهيت توصيفي- تحليلي است و با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي با درنظرگيري هفت فاكتور شكل زمين، هيدرولوژي، كاربري اراضي، زيبايي هاي طبيعي و انسان ساخت و پوشش گياهي و جانوري، پهنه هاي مستعد توسعه بوم گردي مكان يابي و مشخص گرديده اند. اين فاكتورها، براساس چك ليست تهيه شده از طريق مصاحبه با كارشناسان گردشگري مورد ارزيابي قرار گرفته تا با بهره گيري از نرم افزارExpert choice وزن نهايي هريك از آنها تعيين مي شود. بر اساس نتايج اين تحقيق، زيبابيهاي طبيعي با وزن 26/0 بالاترين ارجحيت و شكل زمين با وزن نهايي 07/0 كمترين ارجحيت در تعيين پهنه هاي مستعد را دارند. سپس با استفاده از شناخت و تحليل محدوده مورد مطالعه توسط نرم افزار GIS، مشخص گرديد كه پهنه هاي داراي ارزش بالاي توسعه بوم گردي 35 درصد از كل منطقه و پهنه هاي داراي ارزش نسبي مناسب 28 درصد و عموما در قسمتهاي شمال، غرب و شمال غربي منطقه، پهنه هاي داراي ارزش كم 22 درصد و پهنه هاي فاقد ارزش 15 درصد را به خود اختصاص داده اند.

Rural tourism aims to expand the facilities and improve the vulnerability situation of current and future generations in rural areas. Ecotourism as the most sustainable type of tourism, with its capacities, is a fundamental solution in development of rural tourism. Ardabil province with unique natural attractions will have the potential to develop rural ecotourism. The research method in the present study is applied in terms of purpose and in terms of nature is descriptive-analytical and using the analytical hierarchy process (AHP) by considering seven factors including slope, hydrology, land use, natural and man-made beauties and vegetation and animals, in order to determine and location potential zones for ecotourism development. These factors, which have been evaluated, based on a checklist prepared through interviews with tourism experts, and finally, using Expert Choice software, the final weight of each of the criteria has been determined. Based on the results, natural beauties with a weight of 0.26 have the highest priority and the shape of the earth with a final weight of 0.07 has the lowest priority in determining susceptible areas. Then, using the knowledge and analysis of the study area by GIS software, it was found that areas with high value of ecotourism development, dedicated 35% of the total area, however areas with appropriate relative value of 28% and generally in the northern, western and northwestern parts of the region and low value zones account for 22% and non-value zones dedicated 16% from the total area.