كليدواژه :
اخوان ثالث , رويكردهاي نقد , نظريه ارتباط , آراي انتقادي
چكيده فارسي :
خوانش ديدگاه هاي انتقادي شاعران با هدف طبقه بندي و تحليل رويكردهاي نقد ادبي، ضمن شناسايي معيارهاي ارزش گذاري آنان در نقد ادبي، مي تواند محكي براي ارزيابي آثارشان براساس وجوه مثبت و منفي اثر ادبي از منظر آنان باشد. اخوان ثالث علاوه بر شاعري، در حوزه نقد ادبي داراي ديدگاه هاي انتقادي است كه نويسندگان اين مقاله به دليل جايگاه ويژه اخوان به عنوان شاعر منتقد به تبيين نظريات وي براساس نظريه ارتباط ياكوبسن با شيوه تحليل محتوا و بيان رويكردها و ويژگي هاي نقد در آراي وي پرداخته اند. اخوان در بيان آراي انتقادي و نقد شعر شاعران، بر مربع گوينده، مخاطب، زمينه و پيام تاكيد كرده و كاركردهاي عاطفي، ترغيبي، ارجاعي و به ويژه ادبيت متن (كاركرد هنري) را درنظر داشته است. وي شعر موفق را شعري برخاسته از احساس و درك شاعر (كاركرد عاطفي) از موضوعي اجتماعي و انساني (كاركرد ارجاعي) با زبان و بياني هنري (كاركرد ادبي) و قدرت اثرگذاري بر گستره وسيع مخاطب (كاركرد ترغيبي) مي داند كه ناشي از اهميت چهار عنصر اصلي در خلق اثر ماندگار است. اخوان در آراي انتقادي خود نه در دام فرماليسم محض افتاده و نه شعر شعاري عاري از وجوه ادبي را پذيرفته است. اهميت دو مولفه صورت و محتواي اثر ادبي در آراي وي ناشي از تمايلات و گرايش هاي اجتماعي در نظام انديشگاني و دل بستگي وي به جنبه هاي بلاغي ادب كلاسيك است. نكته سنجي و دقت نظر، احاطه و علم وي بر موضوع مورد بحث و مستند و مستدل بودن از جنبه هاي مثبت و پراكنده گويي و برخي نقدهاي غيرعلمي و ذوقي از جنبه هاي منفي نقد اوست.
چكيده لاتين :
Reading the critical views of poets with the aim of classifying and analyzing their approaches to literary criticism, while identifying their evaluation criteria in literary criticism, can be used as a criterion for evaluating their works. In addition to being a poet, Akhavān-Sāles had critical views in the field of literary criticism. The authors of this article, due to the special position of Akhavān-Sāles as a poet-critic, have classified and analyzed his theories based on Jacobson chr('39')s theory. Then the approaches and characteristics of criticism were discussed, regarding in his views. In expressing his critical views, Akhavān-Sāles emphasized the four elements of sender, receiver, context, and message. He considered successful poetry to be a poem arising from the poetchr('39')s feeling (emotive function), of social and human subject (referential function), with literary language (poetic function) and the power to influence a wide range of receivers (conative function). In his critical views, Akhavān-Sāles has not fallen into the trap of pure formalism, nor has accepted non-literary poetry. As a result, it can be said that his thorough knowledge of the subject is positive and his subjectivity in criticism could be considered as a negative aspect of approach
