نسبيّت اينشتين و مسئله معقوليت علمي در فلسفه كاسيرر

با ظهور نظريه نسبيّت اينشتين و ابتناي آن بر هندسه ي نااُقليدسي، تفكر غالبي كه بر مبناي آن كانت نقد اول خود را بنا نهاده بود ( قطعيت هندسه اُقليدسي و قوانين حركت نيوتن)، متزلزل گشت و همين امر واكنش هاي متفاوتي را برانگيخت. در اين ميان ارنست كاسيرر از مكتب ماربورگ در رساله اي مستقل به موضوع پرداخت. نظريه نسبيّت اينشتين از سه بابت در فلسفه كاسيرر ثمربخش ظاهر مي‌شود. الف) اندراج نظريه نسبيّت اينشتين به عنوان تاييدي بر معرفت شناسي عموميوي، ب) اثبات كارايي اصول معرفت شناسانه كانت – ايدئاليسم انتقادي در تحليل نظريه نسبيّت، ج) كاربستِ اصل نسبيّت بر خودِ نقد شناخت و تبيين پروژه فلسفه صورت‌هاي سمبوليك. مبناي انجام اين موارد درك متفاوت كاسيرر از مفاهيم علمي است كه به كمك آن نشان مي‌دهد تعارض و گسستي بين فيزيك كلاسيك و نظريه نسبيّت وجود ندارد. همچنين با دفاع از ضرورت صورت هاي مفهومي تغيير ناپذير در نظريه‌ها مقايسه آنها امكان پذير مي‌شود و مي‌توان به شكلي معنادار از پيشروي علم سخن گفت.