كليدواژه :
الهيات , پلوراليسمِ اجماع , بنياد , پلوراليسمِ آنتاگونيستي , تفاهم عقلاني , اسلامهراسي , لاكلاو و موفه , ليوتار
چكيده فارسي :
اين مقاله با روش تحليل گفتمان انتقاديِ لاكلاو و موفه به بررسي مجموعه برنامه هاي پرگار(شبكه بي بي سي فارسي) مي پردازد و مي خواهد نشان دهد كه چگونه در اين برنامه ها نوعي «پلوراليسمِ اجماعبنياد» پيش فرض گرفته مي شود كه به ترس از تفاوت ها منتهي مي شود. مسأله مقالۀ حاضر اين است: چرا پلوراليسم آنتاگونيستي به روايت لاكلاو و موفه در برنامه هاي پرگار مسكوت گذاشته شده است؟ پلوراليسم اجماعبنياد بر «شباهت هاي فرهنگي» تاكيد مي كند، اما پلوراليسم آنتاگونيستي به «تفاوت ها» معطوف است. يافته هاي پژوهش حاضر نشان داد كه در برنامه هاي پرگار با تاكيد بر شباهت محوري، اديان ابراهيمي در برابر اديان شرقي جايگاه فروتري مي يابد؛ «توحيد» در برابر «شرك» به ضد ارزش تبديل مي شود و اسلام با مفهوم «شهروند جهاني» در تعارض قرار مي گيرد. اسلام هراسي جايگزين كمونيسم هراسي در جنگ سرد مي شود. لاكلاو و موفه معتقدند كه پلوراليسمِ اجماعبنياد همچون فراروايت پاسخگوي جهان پيچيدۀ معاصر نيست. بايد بجاي يكدست سازيِ صوري، به تفاوت ها اجازۀ ظهور داد.قاطبۀ كارشناسان پرگار رويكردي يكجانبه به مفهوم پلوراليسم دارند و چندان به پيش فرض هاي خويش همچون باور به چندصدايي، حرمت نهادن به اديان و فرهنگ هاي بومي پايبند نيستند. در تمامي اين برنامه ها هژموني ليبراليسم غربي مسلم گرفته شده است.نگارنده، فراسوي دوقطبي ليبراليسمكمونيسم، راه سومي را پيشنهاد مي كند كه از آن به پلوراليسمِ آنتاگونيستي تعبير مي شود.