عالم مثال و نظام نوري شيخ اشراق

الم مُثُلِ معلّقه به‌عنوان رابط ميان دو عالم معقول و عالم محسوس در حكمت اشراق از اهميت به‌سزايي برخوردار است. سهروردي اولين حكيمي است كه در فلسفۀ اسلامي از عالم مثال سخن مي‌گويد. اين عالم در فلسفۀ سهروردي كاركردهاي زيادي دارد و بسياري از عجايب عالم از جمله قيامت و رستاخيز، معجزات پيامبران و كرامات اوليا را توجيه مي‌كند. در اين تحقيق، كه به روش توصيفيتحليلي انجام شده، ابتدا به شرح و بسط تقسيم‌بندي عوالم بر مبناي نور در حكمت اشراق و سپس به بررسي جايگاه مثل معلّقه در نظام نوري سهروردي پرداخته شده است. سهروردي در كتاب حكمت الاشراق علاوه بر عالم معقول و عالم محسوس (يا سه عالم عقل و نفس و جسم)، از عالم چهارمي سخن مي‌گويد كه جايگاه صور معلّقه ظلمانيّه و مستنير است. عالم مثال مانند عالمي واسطه ميان عالم معقول و عالم محسوس قرار گرفته و عالمي است كه در آن حوادث نفس اتفاق مي‌افتد. صعود به اين عالم با اَبدان عنصري ممكن نيست، بلكه با بدن هورقليايي كه لطيف و روحاني است ممكن است، و درك و مشاهدۀ آن نيز با حواس لطيف روحاني امكان‌پذير است.