كليدواژه :
روايت , شخصيت داستاني , بينامتنيت , ترامتنيت , تراداستان , سفرِ تراداستاني
چكيده فارسي :
هدف جستارِ حاضر اين است كه برپايه چارچوب هاي نظري پيرامون بينامتنيت، ترامتنيت و به ويژه بيش متنيتِ ژنتي مفاهيم مرتبطِ تراداستان و سفرِ تراداستاني را معرفي و مصاديق آنها را در آثار روايي معرفي و تحليل نمايد. به بيان ديگر، هدف اين پژوهشِ روايت شناختي توصيف تراداستان و سفرِ تراداستاني و دسته بندي انواع مختلف آن در ادبيات داستاني است. پرسش هاي اصلي اين مقاله عبارتند از: تراداستان و سفرِ تراداستاني شخصيت ها چيست و انواع و گونه هاي مختلف آن كدامند؟ تراداستان و سفرِ تراداستاني چگونه در ژانرهاي كاربردپذير، نظير رمان، داستان كوتاه، اشعار روايي، نمايشنامه و فيلم مصداق پيدا ميكند؟ براي پاسخ به اين پرسش ها، اين جستار با بهره گيري از اصطلاحات مرتبط با ترامتنيت، به خصوص بيش متنيت، و تكيه بر عناصر داستان، به ويژه شخصيت‌پردازي، به عنوان مهمترين عنصر تراداستاني، مؤلفه هاي تراداستان را در انواع مختلف آثار روايي بررسي ميكند. در اين مقاله، سفرِ تراداستاني به سفرِ برون روايتي، شامل تراداستان برون روايتيِ دو سويه و يك سويه، و سفرِ درون روايتي، شامل سفر درون روايتي در داستان هاي همتراز و ناتراز دسته بندي شده‌است. يافته هاي اين پژوهش نشان مي‌دهند كه تراداستان، فرارويِ يك داستان از طريق سفرِ برون‌متني يا درون‌متنيِ شخصيت يا شخصيت هاي اصلي داستان است. به عبارت ديگر، هرگاه شخصيتي با تغيير يا بدون تغييرات ظاهري و رفتاري، وارد روايتي ديگر در همان اثر يا اثري پيشينه يا پسينه شود، كنش داستاني و معناي متن بسط مييابد و بيش متنيت و فرارويِ متني و روايتي حاصل ميگردد. سفرِ شخصيت ها از زيرمتن به رومتن، از رومتن به زيرمتن، در ميان داستانهاي همتراز و درون‌متني در يك اثر فراداستاني و چندپيرنگي و نيز در روايت هاي درون متني و ناتراز در داستان هاي اصلي و فرعي يك اثر روايي همگي مصاديق و نمونه هايي از تراداستان و سفرِ تراداستاني هستند.
چكيده لاتين :
Drawing upon such theoretical principles as intertextuality, transtextuality, and hypertextuality, the present article seeks to introduce the notion of transnarration and its various kinds and applications in narrative genres. Put another way, the purpose of this narratological study is to define transnarration and transnarrative travel, and discuss their stratifications and categorisations in various forms of narrative. Here, the central questions are: what are transnarration, transnarrative travel, and their different kinds in narrative genres? How can the characteristic features of transnarration be traced and analysed in genres that incorporate micro or macro narrations? To answer these questions, the present study makes frequent use of key terms associated with intertextuality, Genette’s hypertextuality in particular, as well as of narrative elements, characters specifically, in an attempt to illustrate and exemplify different manifestations, categorisations, and sub-categorisations of the notions in question. The article divides transnarrative travel into outwardly (bilateral and unilateral) and inwardly (in even and uneven narratives) and argues that transnarration is, in effect, the textual and semantic expansion of a narrative and its penetration into another via the intertextual transportation and the simultaneous appearance of major or minor characters. The paper demonstrates that the character’s reciprocal or one-sided travel from a hypotext into a hypertext, from a hypertext into a hypotext, among even or uneven narratives within a single narrative work, from a main to a frame story or among possible stories in a multi-plotted and metafictional narrative work are all manifestations of transnarration and transnarrative travel.
