پديد آورندگان :
فيض پور، محمدعلي دانشگاه يزد - دانشكده اقتصاد، مديريت و حسابداري - گروه اقتصاد , مجيبي فر، محسن دانشگاه يزد - دانشكده اقتصاد، مديريت و حسابداري - گروه اقتصاد , مهدي زاده شاهي، مينا دانشگاه پيام نور واحد مركز تحصيلات تكميلي تهران - دانشكده علوم اجتماعي و اقتصاد - گروه اقتصاد
چكيده فارسي :
اهداف
تهران در افق 1404، شهري دانش‌پايه، هوشمند و جهاني است. برخورداري از زيرساخت‌هاي مناسب و درنتيجه كلان‌شهري با عملكردهاي ملي و جهاني و با اقتصادي مدرن ديگر ويژگي‌هاي اساسي ترسيم‌شده است. تجربه جهاني مديريت كلان‌شهرها نشان مي‌دهد كه مديريت بهينه شهري نيازمند توجه همه‌جانبه به ساختارهاي اقتصادي، اجتماعي و محيطي شهر است و اين مهم در دهه‌هاي اخير و در سطح جهاني با شاخص رقابت‌پذيري شهري سنجيده شده است. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي رقابت‌پذيري شهري و جايگاه تهران ميان كلان‌شهرهاي ايران انجام شد.
ابزار و روش‌ها
پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش پژوهشي پيمايشي است كه در سال 1390 انجام شد. تعداد 11 متغير به‌عنوان نماگرهاي اقتصادي رقابت‌پذيري شهري مانند نرخ بيكاري، نرخ مشاركت اقتصادي و غيره به روش كتابخانه‌اي و از سه منبع آماري رسمي كشور يعني سالنامه‌هاي آماري استان‌ها، نتايج سرشماري كارگاه‌هاي صنعتي با 10 نفر كاركن و بيشتر، منتشرشده توسط مركز آمار ايران و آمارنامه وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي انتخاب شدند. از دو روش امتياز استانداردشده و تاكسونومي عددي استفاده شد.
يافته‌ها
كلان‌شهر تهران مقام نخست را از نظر شاخص رقابت‌پذيري شهري و از بعد اقتصادي به خود اختصاص داد. تهران با امتياز 3/11 از منظر شاخص رقابت‌پذيري شهري در روش امتياز استانداردشده و 0/72 در روش تاكسونومي عددي، به‌عنوان پيشتاز كلان‌شهرهاي ايران قرار داشت.
نتيجه‌گيري
كلان‌شهر تهران اگرچه در مقايسه با ساير كلان‌شهرهاي جهان جايگاه مناسبي از منظر شاخص رقابت‌پذيري شهري ندارد، اما بين كلان‌شهرهاي ايران رتبه نخست اين شاخص را به خود اختصاص داده است.
چكيده لاتين :
Aims By 1404, Tehran will be a knowledge-based, smart, and global city. Having the proper
infrastructure and consequently a metropolis with national and global functions with a modern
economy are its other features. The global experience of metropolises management shows that
optimal urban management requires comprehensive attention to the city’s economic, social,
and environmental structures, and this has been measured in recent decades, globally, by the
urban competitiveness index. Therefore, the present study was conducted with the aim of
evaluating the urban competitiveness and Tehran’s status among the metropolises of Iran.
Instruments & Methods The present study is an applied and survey research that was
conducted in 2011. Eleven variables were selected as economic indices of urban competitiveness
such as unemployment rate, economic participation rate, etc., by the library method and from
three official sources of the country: statistical yearbooks of the provinces, results of census of
industrial workshops with 10 employees and more, published by the Statistical Center of Iran
and statistics of Ministry of Cooperatives, Labor, and Social Welfare. Standardized score and
numerical taxonomy were used.
Findings Tehran metropolis ranked first in terms of urban competitiveness index and
economic aspect. Tehran was the first metropolis of Iran with a score of 3.13 in terms of the
urban competitiveness index in standardized score method and 0.72 in numerical taxonomy.
Conclusion Although Tehran does not have a good status in terms of the urban competitiveness
index compared to other metropolises in the world, it ranked first in this index among Iranian
metropolises.
