پديد آورندگان :
بخشي شادمهري، فاطمه دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا , زرقاني، هادي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا , خوارزمي، اميدعلي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا
كليدواژه :
احتمال وقوع , شدت اثر , تهديدات , زيرساخت آب شهري
چكيده فارسي :
اهداف
ارزيابي تهديدات و آسيب‌پذيري زيرساخت‌هاي حياتي مانند زيرساخت آب شهري در بسياري موارد مي‌تواند موجب كاهش چشمگير آسيب‌پذيري‌ها شود يا پيامدهاي يك تهديد را به حداقل برساند. هدف پژوهش حاضر بررسي مولفه‌هاي احتمال وقوع و شدت اثر تهديدات انسان‌محور و طبيعت‌پايه در زيرساخت آب شهري بود.
ابزار و روش‌ها
در اين پژوهش تحليلي- توصيفي، از روش جمع‌آوري اطلاعات كتابخانه‌اي شامل مطالعه كتب، تحقيقات و مقاله‌هاي داخلي و خارجي پژوهشگران و همچنين جست‌وجوي اينترنتي استفاده شد. جمع‌آوري داده‌ها با پرسش‌نامه، تحليل آنها با مدل هازوپ، سپس آزمون فريدمن و نرم‌افزار 21 SPSS صورت پذيرفت.
يافته‌ها
طبق نظر كارشناسان به‌ترتيب بيشترين امتياز مربوط به اقدامات تروريسم و فرونشست بود و در نهايت خطاي انساني قرار داشت. با مدل هازوپ بحراني‌ترين نوع تهديد آلودگي‌هاي شيميايي، حمله نظامي و خشك‌سالي شناخته شد. تهديد نوع دوم، حملات موشكي، زلزله و تروريسم بود. خطاي انساني هم به‌ترتيب در رديف بعدي تهديدات بحران‌ساز قرار داشت. حمله نظامي و خشك‌سالي به‌عنوان بحران غيرقابل قبول شناخته شدند و احتمال وقوع سيل، حمله نظامي (زميني) و خطاي انساني در رتبه يك تا سه قرار گرفتند. شدت اثر (زيان وارده) حمله نظامي، زلزله و آلودگي شيميايي به‌ترتيب در اولويت اول تا سوم بودند.
نتيجه‌گيري
بحراني‌ترين نوع تهديدها آلودگي‌هاي شيميايي در زيرساخت آب شهري، حمله نظامي و خشك‌سالي هستند و به‌عنوان بحران غيرقابل قبول شناخته مي‌شوند. احتمال وقوع سيل، حمله نظامي (زميني) و خطاي انساني در رتبه يك تا سه قرار دارد و شدت اثر (زيان وارده) حمله نظامي (زميني)، زلزله و آلودگي شيميايي به‌ترتيب در اولويت اول تا سوم هستند.
چكيده لاتين :
Aims The assessment of threats and vulnerabilities of critical infrastructure such as urban
water infrastructure can, in many cases, significantly reduce vulnerabilities or minimize the
consequences of a threat. The aim of this research was to evaluate the components of the
contingency and impact severity of human-oriented and natural-based threats in urban water
infrastructure.
Instrument & Methods In this analytical-descriptive study, a library collection method,
including the study of books, research, and domestic and International articles of researchers
as well as Internet search was used. The data were collected by questionnaire and analyzed by
Hazop model and Friedman test, using SPSS 21 software.
Findings According to the experts, the highest scores were assigned to terrorism acts and
suppression, and, ultimately, human error. The most critical type of threat was recognized
as chemical attack, military attack, and drought by the Hazop model. The second threat was
rocket attacks, earthquakes, and terrorism. The human error ranked next in critical threats.
The military attack and drought were recognized as an unacceptable crisis and the probability
of a flood, a military attack (ground) and human error were ranked one to three. The impact
severity (damage) of the military attack (ground), earthquake, and chemical pollution were
ranked one to three, respectively.
Conclusion The most critical types of threats are chemical pollution in urban water
infrastructure, military attack, and drought and are recognized as unacceptable crisis. The
probability of flood, military attack (ground), and human error are ranked one to three, and the
impact severity (damage) of the military attack (ground), earthquake, and chemical pollution
are ranked one to three, respectively.
