عناصر موثر بر شكل گيري دولت محلي كارآمد در ايران

Elements Affecting the Formation of an Effective Local Government in Iran

تمركززدايي سياسي- اداري، حركت به سمت توسعه سياسي و اداره بهينه فضاي جغرافيايي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي سيستم‌هاي حكومتي، در كشورهاي در حال ‌توسعه به‌صورت كلي و ايران به‌طور خاص براي رسيدن به دموكراسي است. چنين تمركززدايي با توجه به خصيصه‌هاي جغرافيايي (طبيعي- انساني) هر كشور و همچنين نوع سيستم سياسي- اداري حاكم بر آن، از رويكرد ويژه‌اي پيروي مي‌كند. مهم‌ترين بارزه جغرافيايي- سياسي تمركززدايي در هر واحد سياسي مستقل، دولت محلي است. دولت‌هاي محلي با آگاهي از فضاهاي جغرافيايي و حقوق انسان‌ها، نقش موثري را در اداره بهينه زيستگاه‌هاي انساني بازي مي‌كنند. پژوهش حاضر به‌دنبال پاسخ‌گويي به اين پرسش است كه عناصر موثر در شكل‌گيري دولت محلي كارآمد در ايران كدام‌اند؟ روش پژوهش حاضر به‌‌صورت توصيفي- تحليلي بود كه با بررسي اسناد و قوانين بالادستي در ايران و همچنين بررسي ويژگي‌هاي انساني- طبيعي ايران براي شناسايي شاخص‌ها و عناصر موثر در شكل‌گيري دولت محلي كارآمد صورت‌ گرفت. يافته‌ها نشان دادند دغدغه تمركززدايي و تفويض اختيار به مكان‌هاي غيرمركزي و پراكنش قدرت در سطح فضاهاي جغرافيايي به‌صورت پراكنده در برخي قوانين و اسناد بالادستي جمهوري اسلامي ايران اشاره شده است؛ بنابراين عناصر موثري كه بايستي مورد توجه قرار گيرد شامل سيستم حكومتي، قوانين بالاسري، اراده سياسي حكومت و غيره بايستي در چرخه اقداماتي چون رهاكردن سيستم متمركز و پايه‌گذاري سيستم نيمه‌متمركز؛ تدوين و اصلاح قوانين در چارچوب نظام شكل‌گرفته جديد؛ درگيركردن مردم در اداره زيستگاه‌هاي خود؛ ايجاد رقابت در ميان مكان‌ها؛ قدرت‌سپاري به ارگان‌هاي محلي؛ انتخابي‌كردن مسيولين اداره‌كننده دولت محلي؛ سهيم‌كردن مردم در سرنوشت خود؛ توجه به توانش‌هاي انساني و محيطي؛ توجه به فرهنگ سياسي و عوامل جغرافيايي انساني ديگر هستند.

IAdministrative political decentralization, the move towards political development and the management of geographic space are one of the main concerns of governmental systems in developing countries in general and in Iran in particular to achieve democracy. Such a decentralization follows a special approach to the geographic (Natural human) characteristics of each country as well as the type of administrative political system that governs it. However, the most important regional geopolitical decentralization in each independent political unit is the local government. Local governments play an effective role in optimizing the management of human habitats with the knowledge of geographical areas and human rights. Therefore, the present research seeks to answer the following questions: What are the effective elements in the formation of an effective local government in Iran? The method of this research was descriptive- analytic, which has been done by studying high-handed documents and rules in Iran, as well as studying the human-natural characteristics of Iran to identify the indices and elements effective in the formation of an efficient local government. Findings of the research indicate that the decentralization and delegated powers to non-central places and the distribution of power at the geographical level are scattered in some of the laws and documents of the Islamic Republic of Iran.