تبيين رابطه طايفه گرايي و مرزبندي اجتماعي- سياسي (نمونه پژوهي: شهرستان ممسني)

Explaining the Relationship of Tribalism and Socio-Political Boundaries (Case Study: Mamasani County)

مرزبندي‌هاي فضايي و مكاني مختص به سطح كلان و بين‌المللي نيست، بلكه در سطوح محلي، ناحيه‌اي، منطقه‌اي و ملي قابل نمايان است. اين مساله در مناطقي نظير شهرستان ممسني كه ساختار اجتماعي ماهيت طايفه‌اي دارد، چشمگير است و با توجه به جو طايفه‌اي حاكم در شهرستان و مرزبندي‌هاي مكاني- هويتي نمود پيدا مي‌كند. بر اين پايه، حوزه‌هاي فرهنگ، اجتماع و سياست تحت‌الشعاع قرار مي‌گيرند. طايفه‌گرايي و مرزبندي‌هاي اجتماعي و سياسي در اين حوزه‌ها به‌واسطه عواملي نظير هويت، فضاي جغرافيايي، خلق نمادها و ارزش‌ها، تاكيد بر مفاهيم خود و ديگري يا انگاره‌هاي دوستي، دشمني و رقابت و سرانجام انتخابات در سطح محلي (شوراي شهر و روستا يا مجلس) يكديگر را قوام مي‌بخشند. اين نوع همبستگي در تثبيت عواطف محلي- طايفه‌اي و رفتار سياسي سنتي- عشيره‌اي از يك‌سو و مرزهاي ادراكي و فضايي- مكاني از سوي ديگر نقش بسزايي دارند. اين وضعيت مي‌تواند پيامدهايي نظير واگرايي طايفه‌اي، درون‌گرايي فرهنگي و پررنگ‌شدن مرزها را به همراه داشته باشد. بنياد پژوهش كنوني بر اين پرسش استوار است كه چه رابطه‌اي بين طايفه‌گرايي و مرزبندي‌هاي اجتماعي- سياسي در شهرستان ممسني وجود دارد؟ در بيان فرضيه تحقيق به نظر مي‌رسد كه طايفه‌گرايي و مرزبندي‌هاي اجتماعي- سياسي به‌طور متقابل يكديگر را قوام مي‌بخشند. روش پژوهش، ماهيتي توصيفي- تحليلي دارد و داده‌هاي مورد نياز به روش كتابخانه‌اي، اسنادي و ميداني گردآوري شدند. طبق يافته‌ها طايفه‌گرايي و مرزبندي‌هاي اجتماعي- سياسي تاثيرات متقابلي بر يكديگر داشته‌اند؛ به‌طوري كه در دوران فرمانروايي خوانين، طوايف زمينه‌ساز مرزبندي اجتماعي و سياسي شده‌اند و پس از سقوط خوانين، مرزبندي‌هاي ايلي- عشيره‌اي نيز در تشديد نگرش‌هاي طايفه‌اي تاثيرگذار بوده‌اند.

The spatial boundaries are not just important in the macro and international levels, but also are significant at the local, regional and national levels. They are significant in areas such as Mamasani County in which the social structure has the tribal nature. The spatial-identity boundaries are appeared due to the dominant tribal atmosphere. On this basis, the areas of culture, society and politics are overshadowed. Tribalism and socio-political boundaries in these areas consolidate each other through factors such as identity, geographic space; the creation of symbols and values; the emphasis on the notions of one’s self and others; friendship, hostility and competition and the elections in local level (city council and village or parliament). This kind of solidarity plays an important role in stabilizing local- tribal and traditional political behavior on the one hand and perceptual and spatial boundaries on the other. This situation has consequences such as tribal divergence, cultural introspection and border demarcation. The current research is based on the question of what is the relationship between tribalism and socio-political boundaries in Mamasani. In explaining the research hypothesis, it seems that tribalism and socio-political boundaries mutually reinforce each other. The research is conducted using the descriptive-analytical method and the required data have been collected through library, documentary and field (observation) methods. The findings show that tribalism and socio-political boundaries had mutual effects on each other so that tribes were socialized and politicized during the reign of the Khans and after the fall of the Khans, tribal boundaries have also been influential in intensifying clannish attitudes.