تحليل شناختي طبع قلب با تأكيد بر نمابرداري ساختاري در قرآن

طبع يكي از موانع كاركردهاي قلب است كه در آيات قرآن در كنار قلب به كار رفته است. طبع از يك سو به خدا و از سوي ديگر به رفتار انسان‌ها مرتبط است. با به‌كارگيري دستور زبان شناختي و نمابرداري شناختي جايگاه اين مانع با دقت بيشتري روشن مي‌شود و نسبت ارتباط آن با خدا و افعال انسان روشن مي‏گردد. ضرورت اين پژوهش در پرداختن به جايگاه معرفت شناختي و كلامي (مسئله اختيار و طبع الهي بر قلب) است. اين پژوهش بر اساس الگوي نمابرداري شناختي از روشِ معناشناسي شناختي رابطه طبع قلب با پديده‌هاي مرتبط را بررسي مي‏كند. طبع به عنوان فعل خداست و به معناي عدم هدايت نيست؛ يعني صرفاً جنبه عدمي ندارد، بلكه جنبه وجودي دارد و واقعاً خدا عمل طبع را انجام مي‌دهد. طبع ارتباط مستقيم با اعمال كافرانه و منافقانه دارد و نتيجه طبع در اين است كه دريچه قلب در دريافت معارف وحياني بسته مي‌شود و از سوي ديگر نمي‌تواند از معارف دريافت‌شده وحياني معرفت جديدي توليد كند؛ اما كاركردهاي ديگر قلب نقصاني نمي‌يابد و راه براي هدايت باز است.