مرگ انديشي و نوزايي در قصه هاي ايراني انجوي شيرازي

مرگ و مرگ انديشي از بن مايه هاي برجسته در قصه هاي عاميانه است و انديشۀ نوزايي برخاسته از مرگ انديشي از باورهاي جمعي و اسطوره اي كهن است. مرگ و نوزايي، صورت هاي متعددي در قصه ها دارند و در تعدادي از نمونه ها بياني نمادين دارند. شناخت اين صورت ها و نمادها، درك عميق تري از مرگ انديشيِ عامه نمايان مي سازد. نگارندگان براي دست‌يابي به اَشكال مرگ انديشي و نوزايي در مجموعۀ چهار جلدي قصه هاي ايراني انجوي شيرازي از شيوۀ توصيفي تحليلي بهره برده و صورت‌هاي مرگ، نوزايي و نمادهاي مرگ‌انديشي و نوزايي را شناسايي، استخراج و تحليل كرده‌اند. يافته هاي پژوهش نشان مي دهند مرگ دو نمود طبيعي و غيرطبيعي در قصه ها دارند و صورت هاي غيرطبيعي مرگ، كه پربسامدترين گونۀ مرگ در قصه هاست، عبارتند از: اقدام موفق، اقدام ناموفق و مرگ با پايان باز، رويگرداني از كشتن، خودكشي، مرگ بر اثر حوادث، ديدار با مردگان و شايعۀ مرگ. ظهور و بروز نمادهاي مرگ در شكل هاي اقدام موفق، اقدام ناموفق و نتيجۀ نامشخص در كشتن و مرگ بر اثر حوادث است. صورت هاي نوزايي در قصه ها شامل ولادت مجدد، انتقال نفس، استحاله، تناسخ و رستاخيز است، نمادهاي آن هم در تمامي شكل هاي نوزايي بسامد دارند و در پاره اي از نمونه ها با نمادهاي مرگ مشتركند.