پديد آورندگان :
جبارپور، حسين دانشگاه لرستان , حيدري، علي دانشگاه لرستان - گروه زبان و ادبيات فارسي، لرستان، ايران , صحرايي، قاسم دانشگاه لرستان - گروه زبان و ادبيات فارسي، لرستان، ايران
كليدواژه :
تساهل , تسامح , دين , عرفان , عطار نيشابوري
چكيده فارسي :
«تساهل» و «تسامح» به معناي مدارا و تحمل عقايد و رفتار مخالف است. عارفان با تمسك به قرآن و احاديث، همواره به دنبال ايجاد جامعه‌اي بودند كه در آن انسان‌ها با هر دين و مذهب، در كنار هم با صلح و آرامش زندگي كنند و به هم عشق بورزند. آنها كوشيده‌اند جامعهٔ بشري را از سخت‌گيري و تعصّب و كج‌راهه‌هايي كه به خصومت و دشمني ملت‌ها منتهي مي‌شود، نجات دهند. همچنين، بيشتر اختلاف ملت‌ها را ناشي از خيالات و تصورات باطل از يكديگر و نسبت‌هاي ناروايي مي‌دانند كه ظاهربينان بر مذاهب ديگر بسته‌اند كه خود نشان از سوء‌برداشت‌ها و درك‌نكردن حقيقت است. اين پژوهش با بررسي مثنوي‌هاي عطار بر آن است تا با توجه به جريان‌هاي فكري، ديني و مذهبي عصر و محيط زندگي عطار، رويكرد او به تساهل و تسامح را بيان كند و نشان دهد كه عطار تفاوت اديان و مذاهب را مهم نمي‌دانست و ضمن دعوت همگان به دوري از تعصب در دين و مذهب، آنها را به صلح و دوستي و تلاش در كسب فضيلت‌هاي انساني فرا مي‌خواند. بدين‌منظور، پس از اشاره به معاني لغوي و اصطلاحي «تساهل» و «تسامح» و بررسي مباني آن در غرب و اسلام، تساهل و تسامح ديني از لحاظ عرصه و قلمرو بر پايه چهار مثنوي عطار (منطق الطير، مصيبت‌نامه، الاهي‌نامه و اسرارنامه) بررسي، و عوامل برجسته اعتقاد به اين اصل مهم از منظر عطار ريشه‌يابي مي‌شود.
چكيده لاتين :
Tolerance and ignorance means to bear opposing views and behavior. Mystics, relying on the Quran and traditions, have always sought to create a society in which human beings of all faiths and religions live together in peace and tranquility and love one another. They have tried to save human society from the hardships, prejudices and perversions that lead to hostility and enmity between nations. They also believe that most of the differences between nations are due to false fantasies and illusions about each other and the inaccuracies that superficial people have attributed to other religions, which is itself a sign of not understanding the truth. Examining Attar's Masnawi, this study intends to express his approach to tolerance and ignorance according to the intellectual and religious currents of his era and environment, and to show that Attar did not consider the difference between religions and sects important, but while inviting everyone to avoid bigotry in religion, he called them to peace, friendship, and human virtues. For this purpose, after referring to the lexical and idiomatic meanings of tolerance and ignorance, and examining their foundations in the West and Islam, religious tolerance in terms of the field and realm of Attar's four Masnawis (Mantegh al-Tayr, Mosibat Nameh, Elahi Nameh and Asrar Nameh) is examined, and prominent factors of belief in this important principle from Attar's point of view are rooted
