امير فخرالدين يوسف صوفي و نقش وي در تحولات دوره ايوبيان در شام

Amir Fakhr al-Din Yusof Sufi and His Role in the Developments of the Ayyubid Period in the Levant

امير فخرالدين يوسف (582-647 ه.ق.) برآمده از خاندان شيخ‌الشيوخ صدرالدين محمد (543-617 ه.ق.) از خاندان‌هاي پرنفوذ صوفيه در شام و مصر در دوره حكومت ايوبيان (حك.: 567-648 ه.ق.) بود. وي نقش برجسته‌اي در تحولات سياسي و نظامي دوره ملك كامل و فرزندانش، به‌ويژه ملك صالح نجم‌الدين ايوب داشت و پس از مرگ نجم‌الدين يك چند به نيابت سلطنت دست يافت. در اين نوشتار مي‌كوشيم داده‌هاي تاريخي را بر اساس الگوي نمونه‌پژوهي درباره اقدامات سياسي و نظامي امير فخرالدين يوسف، توصيف و تبيين كنيم تا از اين رهگذر جايگاه و نقش متصوفه به مثابه جرياني فعال در صحنه‌هاي سياسي و حتي نظامي در دولت ايوبيان بيش از پيش معلوم شود. مهم‌ترين اقدامات امير فخرالدين در امور سياسي را مي‌توان در سفارت‌هاي مختلف او از طرف ايوبيان به بغداد، مناطق گوناگون شام و سيسيل، و نقش ميانجي‌گري وي در كاهش تنش‌ها و منازعات سياسي خاندان ايوبي و منازعات خارجي با صليبيان، خصوصاً روابط صميمي با امپراتور فردريك دوم، دانست و در امور نظامي در مقام فرمانده و امير سپاه در جنگ‌هاي صليبي، خصوصاً جنگ هفتم و نيابت سلطنت خاندان ايوبي خلاصه كرد.

Amir Fakhr al-Din Yusof (582-647 AH) descended from the family of Great Sheikh Sadr al-Din Mohammad (543-617 AH), one of the most influential Sufi families in the Levant and Egypt during the Ayyubid period (r. 567-648 AH). He played a prominent role in the political and military developments during the reign of Malek Kamel and his sons, especially King Saleh Najm al-Din Ayyub, and after Najm al-Din's death he became the viceroy for a while. In this article, based on a sample research model, we try to describe and explain the historical data on the political and military actions of Amir Fakhr al-Din Yusof, so that the position and role of the Sufis as an active current in the political and even military arenas in the Ayyubid government becomes clearer. The most important actions of Amir Fakhr al-Din in political affairs can be seen in his various missions on behalf of the Ayyubids to Baghdad, different regions of Syria and Sicily, and in his mediating role in reducing political tensions and conflicts in the Ayyubid dynasty and foreign conflicts with the Crusaders, especially close relations with Emperor Frederick II. In addition, being the commander in the Crusades, especially the Seventh War and the viceroy of the Ayyubid dynasty can be mentioned as his most important positions in military affairs.