عنوان مقاله :
بررسي مقايسه‌اي مراحل شكل‌گيري و پيدايش سازمان‌هاي دعوت عباسيان و اسماعيليه
عنوان به زبان ديگر :
A Comparative Study of the Stages of Formation and Emergence of Abbasid and Ismaili Invitation Organizations
پديد آورندگان :
شريفي، جعفر دانشگاه آزاد اسلامي واحد بهبهان - گروه معارف اسلامي، بهبهان، ايران
كليدواژه :
عباسيان , اسماعيليه , سازمان دعوت , شكل‌گيري , پيدايش , خلافت
چكيده فارسي :
عباسيان و اسماعيليه با تكيه بر پيشينه خانوادگي و هاشمي‌بودن، اهداف سازماني و نيز زمينه‌هاي مساعدي كه برايشان به وجود آمد، در اوضاع و احوال تاريخي متفاوت موفق به تشكيل سازمان سرّي دعوت شدند. آنها به‌تدريج در نواحي مختلف سرزمين‌هاي اسلامي فعاليت كردند و براي گسترش سازمان دعوت خود از داعيان (مبلّغان) بهره بردند. با بررسي مقايسه‌اي اين دو سازمان دعوت، قضاوت تاريخي بهتر درباره عملكرد آنان امكان‌پذير مي‌شود. پرسش اصلي اين مقاله آن است كه: دو سازمان دعوت چه وجوه اشتراك و تمايزي در چگونگي شكل‌گيري و پيدايش سازماني خود داشته‌اند؟ عباسيان براي شكل‌دادن سازمان دعوت، مدعي انتقال تشكيلات دعوت ابوهاشم به خود بوده و اسماعيليه نيز مدعي امامت منصوص اسماعيل و فرزندش محمد بن اسماعيل، به عنوان امام پس از امام صادق (ع) بودند. كوشش براي رسيدن به اهداف، فشار و اختناق دولت‌هاي زمان، فعاليت گروه‌هاي رقيب، وجود زمينه‌هاي مساعد، لزوم ارتباط با پيروان و جمع‌آوري منابع مالي از عوامل پيدايش دو سازمان دعوت بوده است.
چكيده لاتين :
The Abbasids and Ismailis, relying on their family background and being Hashemites, organizational goals, as well as the favorable conditions that arose for them, succeeded in forming a secret organization in different historical circumstances. They gradually operated in different parts of the Islamic lands and used preachers (missionaries) to expand their invitation organization. By comparing these two invitation organizations, a better historical judgment of their performance is possible. The main question of this article is: What are the commonalities and differences between the two invitation organizations in their formation and emergence? In order to form the invitation organization, the Abbasids claimed the transfer of Abu Hashem's invitation organization to themselves, and the Ismailis also claimed the appointed Imamate of Ismail and his son Mohammad ibn Ismail as the Imams after Imam Sadegh (AS). Efforts to achieve the goals, pressure and oppression of the governments of the time, the activities of rival groups, the existence of favorable grounds, the need to communicate with followers and the collection of financial resources are the factors that gave rise to the two organizations.
عنوان نشريه :
پژوهش نامه مذاهب اسلامي
