واكاوي موانع اقتصادي توسعه‌ گردشگري در نواحي روستايي با استفاده از نظريه‌ بنياني مطالعه‌ موردي: روستاهاي هدف گردشگري استان زنجان

گردشگري روستايي با توجه به كاركردهاي متنوع و نيز توانايي بالا در برقراري ارتباط با ساير بخش‌هاي اقتصادي به‌منزله‌ راهبردي براي توسعه‌ مناطق روستايي مطرح شده است. هدف از تحقيق حاضر، واكاوي موانع اقتصادي توسعه‌ گردشگري در نواحي روستايي با استفاده از نظريه‌ بنياني در روستاهاي هدف گردشگري استان زنجان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، توسعه‌اي ـ كاربردي و از نظر پارادايم در گروه تحقيقات كيفي قرار مي‌گيرد و از بُعد روش، از نظريه‌ بنياني بهره برده است. براي گردآوري اطلاعات از اسناد كتابخانه‌اي، تهيه‌ عكس و فيلم، مصاحبه‌ عميق و مشاهده‌ مستقيم و غيرمشاركتي استفاده شده است. جامعه‌ آماري اين پژوهش را مديران محلي (كارشناسان حوزه‌ گردشگري، دهياران و اعضاي شوراهاي اسلامي) هشت روستاي هدف گردشگري استان زنجان‌ تشكيل مي‌دهند. روش نمونه‌گيري به‌صورت روش گلوله برفي (36 نفر) تا رسيدن به اشباع تئوريك انجام شده است. براي تأمين روايي تحقيق، از روش ارزيابي گوبا و لينكولن (شامل چهار مرحله‌ قابليت اعتبار، انتقال‌پذيري، قابليت ثبات، تأييدپذيري، معقول‌بودن) استفاده شده است. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده از طريق تحليل محتوايي واكاوي شدند. با پيونددادن كدها (كدگذاري باز)، مفاهيم (كدگذاري محوري)، مقوله‌ها (كدگذاري انتخابي) و تأييد اعتبار مفاهيم به‌دست‌آمدۀ تحقيق از شيوه‌ روش كانوني به‌دست خبرگان، مدل مفهومي تحقيق ترسيم شد و تأييد نظر كارشناسان نيز به مدل اعتبار بخشيد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه روستاهاي هدف گردشگري استان زنجان در مقوله‌ اقتصادي، با مشكلات اساسي مواجه‌اند. اين مشكلات عبارت‌اند از: محدوديت فصول گردشگري، آسيب‌پذيري اقتصاد كشاورزي، ضعف توانمندي‌هاي فردي، فضاي نامناسب اقتصادي، فقدان ريسك‌پذيري، فقدان شناخت بازار و ضعف دانش فني كسب‌وكار