روانسنجي پرسشنامه نظريه محور انجام غربالگري سرطان كولون با آزمايش خون مخفي در مدفوع

Psychometric Evaluation of a Theory Based Colorectal Cancer Screening Questionnaire with Uptake of Fecal Occult Blood Test

زمينه و هدف: دسترسي به پرسشنامه هاي استاندارد يكي از نيازهاي اساسي متخصصين رفتاري است. هدف از پژوهش حاضر تعيين روانسنجي پرسشنامه نظريه محور انجام غربالگري سرطان كولون با آزمايش خون مخفي در مدفوع مبتني بر ساختارهاي الگوي باور سلامتي بود. روش بررسي: پژوهش توصيفي تحليلي روانسنجي حاضر در ميان 150 نفر از افراد بالاي 50 سال كرمانشاه در غرب ايران در زمستان سال 1395 انجام گرفت. شركت كنندگان با روش نمونه گيري تصادفي ساده با انتساب متناسب با حجم از ميان خانوارهاي داراي افراد بالاي 50 سال تحت پوشش مراكز بهداشتي درماني كرمانشاه انتخاب شدند. داده ها با بهره گيري از نرم افزار SPSS نسخه 20 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: شاخص كفايت نمونه برداري ) 0/778 (KMO) محاسبه شد. سه ساختار از پنج ساختار الگوي باور سلامتي شامل؛ منافع درك شده، موانع درك شده و شدت درك شده 28/73 درصد از تغييرات واريانس الگوي فرضي را تبيين كردند. پايايي پرسشنامه با اندازگيري آلفا كرونباخ براي ساختارهاي؛ حساسيت، شدت، منافع، موانع و خودكارآمدي درك شده به ترتيب معادل 72/0، 78/0، 87/0، 81/0 و 70/0 بودند. نتيجه گيري: پرسشنامه مورد بررسي جهت سنجش شناخت هاي مرتبط با انجام رفتار آزمايش خون مخفي در مدفوع مبتني بر ساختارهاي الگوي باور سلامتي از روايي و پايايي لازم برخوردار بود.

Background: One of the basic needs of behavioral scientists is access to standard questionnaires. The purpose of this study was to determine the psychometric of a theory based questionnaire about colorectal cancer screening with uptake of fecal occult blood test based on health belief model. Materials and Methods: This descriptive analytic-psychometric study was carried out among 150 individuals aged over 50 years in Kermanshah, western Iran, in winter 2016. The participants were selected by using simple random sampling allocation method in proportional to size among households aged over 50 years covered by Kermanshah health centers. Data were analyzed using SPSS software version 20. Results: The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) was calculated as 0.778. Three constructs of the five constructs of the health belief model including perceived benefits, perceived barriers, and perceived severity accounted to 73.27% of the variance of the hypothesized model. The reliability of the questionnaire by measuring Cronbach's alpha for constructs; perceived sensitivity, perceived severity, perceived benefits, perceived barriers, and perceived self-efficacy were 0.72, 0.78, 0.87, 0.81, and 0.70, respectively. Conclusion: The questionnaire had the obligatory validity and reliability to measure cognition related to about uptake of fecal occult blood test based on health belief model.