چكيده فارسي :
پژوهش حاضر كه با هدف شناسايي نقش مناسك حج در ابعاد روانشناختي انسان تدوين گرديده، با بهرهگيرى از روش توصيفى−تحليلى و با مراجعه به منابع معتبر اسلامى و دانش روانشناسى، به تجزيه و تحليل مناسك حج و اثربخشي آن در ابعاد شناختي، عاطفي و رفتارى حجگزار پرداخته است. نتايج پژوهش نشان داد كه مناسك حج در بعد شناختي ميتواند موجب معنا بخشيدن به تمام رفتارها، تقويت هويت ديني و تمدني، تعميق شناخت معارف ديني شود. همچنين در بعد عاطفي مناسك حج ميتواند سبب افزايش احساس آرامش، تقويت دلبستگى به خدا و بالا بردن احساس حرمت خود حجگزار شود. در بعد رفتاري نيز مناسك حج ميتواند موجب گسترش رفتارهاى مهرورزانه و محبت كردن به ديگران از سوي حجگزار، تقويت رفتار همدلانه و كاهش بسيارى از رفتارهاى نابهنجار و غيراخلاقى شود و حجگزار به كنترل درونى بيشتري دست يابد.
چكيده لاتين :
This descriptive-analytical research, conducted to investigate the role of the rites of Hajj in human's psychological dimensions, examined the rites of Hajj and their effectiveness on pilgrim's cognitive, emotional, and behavioral dimensions. The results showed that the rites of Hajj can mean all behaviors, strength religious and civilizational identity, and deepen religious knowledge in terms of cognitive dimension. Regarding emotional dimension, the rites of Hajj can increase the sense of calmness, strength the level of dependence on God, and increase the sense of pilgrim's esteem. In the case of behavioral dimension, the rites of Hajj can cause pilgrim to kindly behave with others, strength his/her sympathetic behaviors, reduce many abnormal and unethical behaviors, and cause pilgrim to control him/herself much better.
