دستوري‌شدگي حرف تعريف نكره در فارسي باستان از‌منظر دستور ساخت‌مدار

در اين مقاله، به شناسايي ساخت‌هاي دستوري بيانگر »مفهوم نكره « در زبان فارسي باستان مي‌پردازيم. براساس داده‌هاي موجود از اين دوره زبان فارسي، مي‌توان بيان داشت قبل از فارسي باستان عنصر دستوري »حرف تعريف نكره « وجود نداشته و پيدايش »حرف تعريف نكره « از رهگذر دستوري‌شدگي عدد aiva »يك « به‌وسيله بازتحليل اين عنصر زباني براساس روابط مجازي و سپس بسط استعاري به »حرف تعريف نكره « رخ داده است. اين دستوري‌شدگي در ساخت مشخصي (تنها يك »X « وجود دارد، اين »X « معرف انسان است) رخ داده كه نتيجه آن تغيير حوزۀ مفهومي به بيان »مفهوم نكره « در فارسي باستان است، به‌منظور تبيين تكوين »حرف تعريف نكره «، الگوي دستور ساخت‌مدار برگزيده شده است. داده‌هاي اين پژوهش، مستخرج از پيكرۀ جمع‌آوري‌شدۀ كنت (1953) است. بسامد وقوع »حرف تعريف نكره « در بين 4130 گروه اسمي موجود در پيكره 0.5 درصد است. اين مقدار بسامد وقوع كه چندان زياد نيست، مبين جديد بودن مقولۀ »حرف تعريف نكره « يا به ‌عبارتي مراحل اوليۀ دستوري‌شدگي اين مقولۀ دستوري در فارسي باستان است.