تصويرگري در فرهنگ‌نويسي: به سوي رده‌شناسي دستوري - معنايي تصاوير در فرهنگ‌هاي يك‌زبانه فارسي

يكي از روش هاي شفاف سازي معنا در فرهنگ نويسي استفاده از تصاوير است. مقاله حاضر بر آن است تا با بررسي مدخل‌هاي مصور سه فرهنگ يك زبانه فارسي از منظر دستوري و معنايي به الگوي رده‌شناختي تصويرگري در اين فرهنگ‌ها دست يابد. اين پژوهش با تكيه بر طبقه بندي اشتاين (1991) با به‌كارگيري روشي تحليلي ـ توصيفي، شيوه‌هاي تصويرگري در فرهنگ عميد، فرهنگ معين و فرهنگ بزرگ سخن را مطالعه كرده و انواع تصاوير اين فرهنگ‌ها را به‌لحاظ حوزه معنايي و هويت دستوري سرمدخل، ويژگي هاي ديداري تصاوير و محل درج آن‌ها واكاوي كرده است. به اين منظور، تحليل پيكرۀ بنيادي صورت گرفت تا به اين پرسش‌ها پاسخ داده شود كه چه مدخل هايي بيشتر مصور شده اند و چگونه مي توان كارآمدي تصاوير در فرهنگ هاي لغت را افزايش داد. نتايج تحليل توصيفي داده‌ها حاكي از آن است كه مهم ترين عامل در افزايش كاركردهاي ارتباطي تصاوير، بومي‌سازي، بافت‌مند كردن تصاوير و ارجاع درست آن‌ها به سرمدخلشان است كه گاه با محل درج مناسب و گاه به‌واسطه شرح تصوير ميسر مي‌شود. همچنين مشخص شد كه اسامي ذات در هر سه فرهنگ بيشترين تصاوير را به خود اختصاص داده اند. اين پژوهش نشان مي‌دهد كه تحليل رده‌شناختي تصاوير فرهنگ‌هاي يك‌زبانه فارسي امكان درك بهتر ساختار تصويرگري در اين فرهنگ‌ها را فراهم آورده و برنامه‌ريزي براي جنبه‌هاي ديداري نسل نوين فرهنگ‌نويسي يك‌زبانه فارسي را تسهيل مي‌سازد.