بررسي عليت تودا-ياماموتو بين قطبش و نابرابري درآمد در اقتصاد ايران

مسئله نابرابري چالشي اساسي در مسير توسعه است. نابرابري منطقه‌اي معمولا در منابع، فعاليت‌ها، جمعيت و توليد اتفاق مي‌افتد، به‌طوري كه هر كدام از عوامل، خود باعث تقويت ساير عوامل شده و چرخه ايجاد نابرابري منطقه‌اي را گسترش مي‌دهند و موجب وقوع آسيب‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي در مناطق كشور مي‌شود. از آنجا كه ممكن است در فرآيند رفع نابرابري‌هاي منطقه‌اي در كشور، قطب‌هاي اقتصادي در كشور شكل گيرد و از لحاظ شاخصهاي نابرابري در كوتاه مدت بهبود حاصل شود، ولي عدم توجه به فرآيند قطبش و عدم سرريز رشد به مناطق كمتر توسعه يافته در بلند مدت موجب شدت گرفتن افزايش نابرابري هاي منطقه‌اي در آينده مي گردد. به همين سبب با استفاده از شاخص‌هاي ولفسان، داكلاس، استفان و روي ميزان قطبش و از شاخص‌هاي ضريب جيني، اتكينسون ولگاريتم‌واريانس و واريانس‌لگاريتم و ضريب‌پراكندگي نابرابري درآمدي در اقتصاد ايران طي سال هاي 1379 الي ۱۳۹۵ مورد سنجش قرار گرفت و در نهايت به بررسي رابطه و عليت بين قطبش و نابرابري درآمد پرداخته شده است، كه براساس نتايج حاصل، فرآيند قطبش در اقتصاد ايران موجب كاهش نابرابري درآمدي در ميان استان‌ها مي‌شود كه اين نكته در خصوص شاخص قطبش داكلاس،استفان‌ و‌روي نمود بيشتري نسبت به شاخص ولفسان داشته است. بنابراين مي‌بايست قطب‌هاي رشد در استان ها با توجه به استعداد ها و آمايش سرزمين هر استان شكل گرفته و به جهت جلو گيري از افزايش نابرابري منطقه اي، با استفاده از مكانيسم‌هاي انتقال رشد همچون ابزار هاي مالياتي ، رشد قطبهاي اقتصادي را به ساير مناطق محروم تر منتقل نمود.