خوانش معاهده 1973 هيرمند با تمسك به اصول تفسير كنوانسيون وين ۱۹۶۹

تالاب‌هاي بين‌المللي هامون داراي ارزش‌ اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، زيست‌بومي و حياتي هستند. اين تالاب‌ها ميراث مشترك بشري بوده و حق انكارناپذيري از منابع آبي حوضه آبريز هيرمند دارند. به دليل ارزش‌هاي متعدد تالاب‌هاي هامون در حيات سيستان بزرگ، اين مقاله با روش تاريخيتوصيفيتحليلي و از طريق استناد به مراجع كتابخانه‌اي، درصدد بازخواني معاهده 1973 رودخانه هيرمند (مشترك بين ايران و افغانستان) با هدف بررسي حقابه زيست‌محيطي تالاب‌هاي هامون از تقسيم آب صورت گرفته در معاهده مذكور است. بدين منظور معاهده 1973 هيرمند با استناد به اصول تفسير در «كنواسيون وين 1969» كه از جمله معاهدات قانون‌ساز و حاوي قواعد عام حقوق بين‌الملل حاكم بر معاهدات مي‌باشد، تفسير شده است. تفسير معاهده 1973 و درك رويه تقسيم آب مشترك رودخانه هيرمند نشان مي‌دهد در بيش از 115 سال در مراودات آبي ايران و افغانستان، حقابه زيست‌محيطي هامون‌ها ناديده گرفته شده‌ و حقابه و نياز زيست‌محيطي تالاب‌هاي بين‌المللي هامون در مذاكرات منجر به معاهده 1973 و خود معاهده مذكور در نظر گرفته نشده است. از اين‌رو، توجه به ارزش حياتي تالاب‌هاي بين‌المللي هامون، اتخاذ سياست‌ها و انجام اقدامات لازم براي تأمين نياز و حقابه زيست‌محيطي با مشاركت دو كشور كرانه‌اي اين تالاب ضروري است و مسئوليتي عرفي در پي دارد.