نقش عوامل ژئوپليتيكي انساني و فرهنگي بر راهبرد دفاعي ج.ا.ايران از مبداء سرزميني عراق

عوامل ژئوپليتيكي به 7 دسته (طبيعي، انساني و فرهنگي، اقتصادي، سياسي، نظامي، و علم و فناوري، زيست‌محيطي) تقسيم مي‌گردند. در اين مقاله فقط عوال انساني و فرهنگي بررسي ميشود. هر عامل انساني و فرهنگي كه در تعامل با قدرت در سياست مورد استفاده قرار گيرد، عامل ژئوپليتيكي است. ژئوپليتيك سياستي است كه ديكته مي‌كند و سپس راهبرد دفاعي بر مبناي آن تدوين مي‌گردد. اين مقاله فقط عوامل ژئوپليتيكي انساني و فرهنگي را در چارچوب جغرافيا، سياست و قدرت كه بر راهبرد دفاعي ج.ا.ايران در برابر تهديدهاي نظامي امنيتي تاثيرگذار باشند را بررسي مي‌نمايد. اين پژوهش به روش زمينه‌‌اي موردي انجام گرديده و از نوع كاربردي ميباشد، روش جمع‌آوري اطلاعات ميداني و كتابخانه‌اي بوده و جامعه نمونه 73 نفر، كه با استفاده از روش‌هاي تحليل خبرگي، تحليل شده است. هدف از آن دستيابي به نقش عوامل ژئوپليتيكي انساني و فرهنگي بر راهبرد دفاعي ج.ا.ايران از مبداء سرزميني كشور عراق مي‌باشد. نتايج تحقيق حكايت از آن دارد كه 18 عامل ژئوپليتيكي انساني و فرهنگي در قالب بسترهاي قوت‌زا، فرصت‌آفرين، ضعف‌ساز و تهديدزا بر راهبرد دفاعي ج.ا.ايران موثر هستند. علائق مشترك انساني و فرهنگي به‌ترتيب اولوليت در عراق عبارتند از: نژاد مليت قوميت و مذهب. در ايران عبارتند از: مذهب انقلابي‌گري مليت قوميت. ترتيب اولويت علائق مشترك ايران و عراق همسان نمي‌باشد، ج.ا.ايران دولت‌سازي را در عراق خوب انجام داده اما در حوزه ملت‌سازي عراق موفق عمل نكرده است، به همين دليل بين دو ملت ايران و عراق شكاف ايجاد شده است.