اولين گزارش از جداسازي و شناسايي عامل پوسيدگي ريشه و پژمردگي فوزاريومي گياه سير از مزارع شهرستان ساري

گياه سير يكي از سبزي‌هاي پرمصرف بوده كه هر ساله خسارت بالاي بيمارگر‌هاي خاكزاد در اين گياه ديده مي شود. در بهار سال 1397، طي بازديد از مزارع حومه شهرستان ساري، علايم پژمردگي و خشكيدگي گياهان سير مشاهده و از بوته هاي بيمار نمونه برداري شد. پس از جداسازي روي محيط كشت آبآگار و خالص‌سازي روي محيط سيب زمينيدكستروزآگار، قارچ ها به محيط ميخكآگار جهت توليد ماكروكنيديوم انتقال و شاخص هاي ريخت‌شناسي با كليدهاي شناسايي معتبر بررسي گرديد. DNA قارچ به روش CTAB استخراج و با آغازگر‌هاي ITS4، ITS5، EFGR و EF1983F تكثير و توالي‌يابي شد. اثبات بيماري زايي در گياه سير رقم طارم با اثر دو ميزان 30 و 60 گرم مايه تلقيح قارچ بيمارگر (اسپان گندم) در يك كيلوگرم خاك ارزيابي گرديد. ويژگي هاي ريخت شناسي شامل پرگنه ارغواني، رشد پنبه اي، ماكروكنيديوم هاي چهار تا شش سلولي و كلاميدسپورهاي زنجيري مشابه قارچ Fusarium oxysporum بود. توالي ژنوم در ناحيه ITS با تشابه 100 درصد و در ناحيه TEF با تشابه 9998 درصد به قارچ F. oxysporum با رس شمار MK790682.1 و كد جدايه 7391 در بانك ژن (NCBI) ثبت گرديد. با ميزان g/kg30 مايه تلقيح در مقايسه با شاهد سالم پس از 45 روز علائم پژمردگي، زردي و در نهايت خشكيدگي گياه مشابه شرايط مزرعه ظاهر گرديد. در ميزان g/kg60 مايه تلقيح نيز پس از 30 روز حبه‌ها رشدي نداشتند و قبل از جوانه‌زني حبه كاملا پوسيده گرديد. بنابر داده‌هاي حاصل، عامل بيمارگر F. oxysporum 7391، احتمالا يكي از عوامل مهم پژمردگي و پوسيدگي فوزاريومي گياه سير در مزارع حومه شهرستان ساري مي‌باشد.