كنترل بيولوژيك بيماري پاخوره گندم با استفاده از دو گونه Trichoderma harzianum و Trichoderma viride

چكيدهبيماري پاخوره گندم ناشي از قارچ Gaeumannomyces graminis var. tritici، يكي از بيماري هاي مهم گندم در دنيا مي باشد. در اين تحقيق كاربرد دو گونه قارچ تريكودرما در كنترل اين بيماري در شرايط آزمايشگاهي و گلخانه ‎ اي بررسي شد. عامل بيماري از بوته ‎هاي مشكوك به آلودگي از مزارع گندم شهرستان خرم آباد جداسازي و با استفاده از منابع معتبر قارچ شناسي شناسايي و بيماري زايي آن در شرايط گلخانه اثبات شد. ابتدا در شرايط آزمايشگاهي توانايي بازدارندگي از رشد پرگنه قارچ بيمارگر توسط قارچ هاي Trichodermaharzianum و T. viride  در كشت متقابل و اثر متابوليت هاي فرار گازي اين قارچ هاي آنتاگونيست بررسي شد. سپس تاثير  كاربرد انفرادي و تلفيقي دو گونه Trichoderma و قارچ كش ترياديمنول در مهار بيماري پاخوره در قالب يك طرح كاملا تصادفي داراي  16 تيمار و 4  تكرار در شرايط گلخانه بررسي و شدت بيماري و  شاخص هاي رشدي در تيمارها ثبت و مورد تجزيه و تحليل هاي آماري قرار گرفتند. بررسي هاي آزمايشگاهي نشان داد كه هردو گونه Trichoderma از طريق مكانيسم هاي مختلف باعث متلاشي شدن و بازداري رشد ميسيليوم قارچ G.graminis شدند. تلفيق ترياديمنول و دو قارچ آنتاگونيست،  قارچ كش ترياديمنول،  كاربرد انفرادي T. harzianum و T. viride  يك ماه بعد از كاشت به ترتيب باعث كاهش 60.70%، 58%، 06.47% و 06.47% شدت بيماري پاخوره گندم در گلخانه شدند. عوامل بيوكنترل  Trichoderma و تلفيق كنترل شيميايي با قارچ آنتاگونيست مي تواند رهيافتي اميد بخش در مهار بيماري پاخوره گندم باشد.