مقايسه اثربخشي آموزش گروهي واقعيت‌درماني با آموزش گروهي شناختي‌رفتاري بر همدلي و خودكنترلي زنان داراي تعارض زناشويي

هدف: هدف مطالعه حاضر مقايسه تأثير آموزش گروهي واقعيت درماني و آموزش گروهي شناختي‌رفتاري بر همدلي و خودكنترلي زنان داراي تعارض زناشويي بود. روش: طرح پژوهش حاضر نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون پس آزمون پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش شامل كليه زنان داراي تعارض و درگيري با همسر و مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره منطقه 7 شهر تهران در سال 1398 بودند كه از بين آنها با روش نمونه‌گيري هدفمند 60 نفر انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل (هر گروه 20 نفر) جايگزين شدند. در ابتدا از هر سه گروه پيش‌آزمون به عمل آمد و پس از آن گروه آزمايش اول به مدت 8 جلسه آموزش مبتني بر واقعيت‌درماني (گلاسر، 2012) و گروه آزمايش دوم نيز به مدت 8 جلسه آموزش شناختي‌رفتاري (فري، 1999)، بك (2011)، نينان و درايدن (2004) را به شيوه گروهي دريافت كردند. در پايان از هر سه گروه پس‌آزمون به عمل آمد و پس از گذشت سه ماه يك آزمون پيگيري جهت اطمينان از نتايج حاصله به عمل آمد. ابزارهاي جمع‌آوري اطلاعات شامل پرسشنامه تعارض زناشوئي ثنايي و براتي، پرسشنامه‌هاي همدلي جوليف و فارينگتون و خودكنترلي تانجي و همكاران بودند. يافته‌ها: نتايج تحليل كوواريانس چندمتغيره وتحليل واريانس اندازه‌گيري مكرر نشان داد كه هر دو آموزش گروهي مبتني بر واقعيت‌درماني و شناختي‌رفتاري اثر معناداري بر همدلي و خودكنترلي زنان داراي تعارض زناشويي داشتند (P 0.01). همچنين، روش شناختي‌رفتاري بر خودكنترلي مؤثرتر از روش واقعيت درماني و روش واقعيت درماني بر همدلي مؤثرتر از روش شناختي‌رفتاري عمل نموده است. نتيجه‌گيري: با توجه به تأثير هر دو روش بر متغيرهاي پژوهش، استفاده از اين آموزش‌ها به وسيله روان‌شناسان و مشاوران در برنامه‌هاي روان آموزشي افراد داراي تعارض زناشويي توصيه مي‌شود. همچنين با توجه به اثرگذاري بيشتر هر آموزش بر يك متغير پيشنهاد مي‌شود تا برنامه‌هاي آموزش زوجي براساس اين يافته‌ها تنظيم گردد.