بازسازي محيط رسوبي و نوسانات نسبي سطح آب دريا در نهشته‌هاي كرتاسه ـ پالئوسن، البرز مركزي، شمال ايران

نهشته‌هاي كرتاسه ـ پالئوسن كه در پهنه شمالي ـ مركزي البرز رخنمون گسترده‌ اي دارند، در 45 كيلومتري جنوب ساري از سنگ آهك‌ها و ماسه‌سنگ‌ ‌ها به همراه سيلت سنگ ‌ها و تبخيري ‌ها تشكيل شده‌ اند. ضخامت اين توالي در اين ناحيه 235 متر است. به منظور بازسازي محيط رسوبي و نوسانات نسبي سطح آب دريا در زمان نهشته شدن اين رسوبات، تعداد 70 نمونه سنگي به روش سيستماتيك برداشت شد. مرز كرتاسه ـ پالئوسن در اين برش با استفاده از مطالعات ديرينه‌شناسي روزن‌داران و پالينومورف ‌ها تعيين گرديد. همچنين به منظور بازسازي نوسانات نسبي سطح آب دريا و محيط رسوب‌گذاري، مطالعات آماري پالينومورف ‌هاي حاضر در اين توالي‌ ها انجام شد. بر مبناي مطالعات فسيل شناسي روزن‌داران و پالينومورف‌ها و با شناسايي Tricolpites phillipsii پولن شاخص مرز كرتاسه ـ پالئوسن، همچنين با حضور گونه داينوفلاژله Palaeopridinium cretaceoum كه گستره سني آن تا انتهاي كامپانين مي ‌باشد و نيز وجود روزن‌دار Elphidiella multiscissurata كه گستره سني آن مربوط به ماستريشتين مي باشد، سن مجموعه توالي ‌هاي مورد مطالعه از كامپانين تا ابتداي پالئوسن تعيين گرديد. با توجه به ظهور Tricolpites phillipsii، مرز كرتاسه ـ پالئوسن در افق 133 متري از قاعده اين برش قرار دارد. مطالعات آماري بر روي شاخص‌هاي پالينولوژي و ترسيم نمودار نوسانات نسبي سطح آب دريا بر مبناي آنها نشان داد كه در مرز كرتاسه ـ پالئوسن افت نسبي سطح آب رخ داده است، به نحوي كه اين پديده با نمودار جهاني سطح آب دريا و نمودار فراواني نسبي داينوسيست‌ها در مقياس جهاني كاملاً منطبق مي‌ باشد. اين موضوع مؤيد ارتباط حوضه رسوبي البرز با آب‌هاي آزاد اقيانوسي و تأثير ائوستازي بر حوضه رسوبي مورد مطالعه در زمان كرتاسه ـ پالئوسن مي‌ باشد. همچنين بر اساس مطالعات رخساره ‌هاي رسوبي و پراكندگي داده ‌هاي پالينولوژيكي بر روي نمودارهاي سه‌تايي پالينوفاسيس، محيط رسوبي نزديك به ساحل در يك سيستم رمپ كربناته براي اين توالي‌ها پيشنهاد ‌مي‌شود.