الگوي ميدان تنش در پايانه جنوبي سامانه گسلي نهبندان با استفاده از وارون‌سازي ساز و كار كانوني زمين‌لرزه‌ها: گستره ريگان

انحراف محلي ميدان تنش منطقه‌اي مي‌تواند بر سازوكار زمين‌لرزه‌ها در مقياس محلي تأثير گذار باشد. در بخش مركزي، خاوري و ‏جنوب خاوري ايران راستاي بيشينه تنش افقي (‏σ1‎‏) منطقه‌اي ‏NE-SW‏ است. در حاشيه‌ي جنوبي بلوك لوت، محدوده ريگان، ‏دو زمين‌لرزه با بزرگاي 6.5 و 6.2 به ترتيب در آذر و بهمن ماه سال 1389 در راستاي دو گسله‌ي كور رخ داده‌اند. زمين‌لرزه اول ‏با سازوكار راستالغز راست‌بر در طول گسله‌ي با راستاي ‏NE-SW‏ خاور چاه‌قنبر و زمين‌لرزه دوم با سازوكار راستالغز چپ‌بر در ‏طول گسله‌ي با راستاي ‏NW-SE‏ جنوب چاه‌قنبر اتفاق افتاده‌اند. برخلاف زمين‌لرزه اول، سازوكار زمين‌لرزه دوم با سازوكار قابل ‏انتظار در رژيم تنش منطقه‌اي گستره خاور و جنوب خاور ايران قابل توجيه نيست. براي بررسي اين تفاوت، وضعيت تنش محلي ‏در گستره ريگان و پيرامون بلوك لوت با وارون سازي سازوكار كانوني 74 زمين لرزه (1397-1312) با بزرگاي 4.8‏Mw≥ ‎‏ به‏دست آمد. نتايج نشان‌داد راستاي محور بيشينه تنش افقي در طول پهنه گسله نهبندان از شمال به جنوب 33 درجه در جهت ‏عقربه‌هاي ساعت چرخيده و در محدوده ريگان به ‏‎°E‎‏077‏‎ N‏ مي‌رسد. اين تغييرات با الگوي قابل انتظار براي انحراف محلي تنش ‏در بخش‌هاي كششي پايانه‌ گسله‌هاي راستالغز همخوان است. در‌صورتي كه در پهنه تراستي شهداد در باختر ريگان، راستاي ‏محور بيشينه تنش افقي ‏‎°E‎‏026-013‏‎ Nاست. بنابراين، منطقه ريگان از نظر ساختاري بخشي از پايانه جنوبي سامانه گسلي ‏نهبندان درنظر گرفته مي‌شود. بنابراين مطالعه، از ميان عوامل موثر در تغيير تنش محلي و درنتيجه سازوكار زمين‌لرزه‌ها در ‏گستره ريگان، بيشترين نقش را مي‌توان به فعاليت پهنه گسله پي‌سنگي نهبندان اختصاص داد. ‏