خوانشي بر مقايسۀ نسبت واحد و كثير با تكيه بر مفهوم واحد و احد در نظام فكري افلوطين و علامه طباطبايي

واحد و كثير دو مفهوم مهم و اساسي در تفكر الهياتي به‌شمار مي‌آيند كه  تبيين ارتباط و نسبت ميان آنها همواره يكي از دغدغه‌هاي اساسي متفكران اين حوزه بوده است و هر متفكري مبتني بر نظام فكري خويش به آن پرداخته است. افلوطين به عنوان يك متفكر الهياتي متأثر از نظام فكري افلاطون مفهوم واحد را به عنوان مفهومي مافوق وجود، توصيف‌ناپذير، درك‌ناشدني، بسيط و وحدت محض طرح مي‌كند كه به‌واسطۀ كمال و تعالي مافوق خويش به نحو ضروري از طريق فيضان، آفرينش را ايجاد نموده است. وي اين‌گونه، تلاش داشته در عين حفظ استقلال واحد، نسبت كثرات به آن را نيز توجيه كند. علامه طباطبايي كه نه تنها با تكيه بر نظام فكري متعاليه، بلكه به‌واسطۀ بينش عميقي كه در نتيجۀ سال‌ها هم‌نشيني با قرآن به آن دست يافته است، با طرح مفهوم احد به عنوان اصلي‌ترين مفهوم در نظام توحيدي، وحدت خداوند را  وحدت حقه مي‌داند. ايشان البته با طرح مفهوم تجلي و ظهور، نسبت احد با كثرات را نيز تبيين نموده است. نگارندگان جستار پيش‌رو مي‌كوشند در عين بررسي اوصاف و ويژگي‌هاي احد و دلايل اثبات آن در نظام فكري افلوطين و علامه طباطبايي، چگونگي حل مسألۀ ربط واحد و كثير با توجه به احد و اوصاف احد نزد اين دو متفكر را مقايسه و تطبيق نمايند.