نگاهي تطبيقي به نظريه‌ي فطرت در انديشه‌ي مولانا و مرتضي مطهري

در نهاد بشر گرايش هايي وجود دارد كه فصل مميز او از حيوانات است ، در فرهنگ قرآني از آنها به «فطرت» تعبير مي‌شود. مولوي اساس انسان را بر مبناي فطرت پاك الهي مي داند و براي وجود انسان مقام والايي ، قائل است، برخلاف ديگر عرفا كه اصولا انسان را با گرايشهاي غريزي و اميال نفساني تعريف مي كنند و لذا توصيه به مهار و سركوب تمايلات نفساني  مي‌دهند. مطهري نيز انسان را واجد فطرياتي مي داند كه منشأ آنها به يك فطرت يعني كمال مطلق برمي گردد. دراين مقاله با روش توصيفي تحليلي اين نتيجه بدست آمد كه هر دو انديشمند، منشاء فطريات را ربوبيت الهي مي‌دانند .همچنين، وجود انسان صحنه تعارض و كشاكش بين قواي معنوي و فطري با امور پست وغريزي است وتنها زماني انسان در خود احساس پيروزي مي كند كه قواي فطري بر بخش داني وجودش غلبه كند. هنگامي  كه انسان از خود واقعي و فطرت الهي خود دور مي شود ،دچار بي قراري ،ياس و حرمان مي گردد. همچنان كه عواملي مانند امور مادي ، محيط و القائات جامعه مي تواند سبب انحراف و دوري از فطرت گردد عواملي همچون وجود انبيا يكي از مهمترين عوامل بازگشت به فطرت اوليه انسان است.