كليدواژه :
ترسايان , مدارس , ساسانيان , مدرسان , شاگردان , مواد آموزشي , اقتصاد آموزشي ,
چكيده فارسي :
اين مقالۀ بينارشتهاي (تاريخي ـ ادياني)، در پي معرفي مراكز آموزشي ترسايان ايران عصر ساساني است تا بر پايه يافتههاي تاريخي، به واكاوي درباره اموري همچون انواع، پراكندگي جغرافيايي، نام و نشان معلمان و متعلمان، مواد آموزشي و دستاوردهاي علمي، اقتصاد، و آموزش و پرورش در آنها بپردازد. در اين پژوهش بنيادي ـ تاريخي، كه بهروش توصيفي ـ تحليلي انجام شده است، براي كندوكاو درباره موضوع، به گردآوري و ساماندهي اطلاعات تاريخي لازم پرداخته و پس از بررسي يافتهها معلوم شد: 1. گزارشهاي تاريخي درباره مراكز آموزشي ترسايان، بسيار بيش از گزارش درباره نهادهاي آموزشي زرتشتيان است؛ 2. مراكز آموزشي ترسايان سهگونه بوده است؛ 3. پراكندگي جغرافيايي اين مراكز نامتوازن بوده است؛ 4. از نام و نشان شماري از اين مراكز و مدرسان و شاگران آنها در تاريخ هيچ ياد نشده است؛ 5. محور اصلي برنامه درسي آنها كتاب مقدس بوده؛ اما علوم يوناني چون فلسفه و منطق و رياضيات و پزشكي و... هم در آنها تدريس ميشده است؛ 6. اقتصاد اين مراكز بر كمكهاي مردمي و موقوفات و مساعدتهاي اسقفها متمركز بوده است؛ 7. همه اين مراكز را اسقفها برپا داشتهاند و رياست آنها نيز با همين افراد بوده است؛ 8. شماري از اين مراكز در ديرها ساخته ميشدند؛ 9. اين مراكز در اقتصاد و مديريت و اخلاق و آداب آموزشي، تحت حاكميت و پوشش حمايتي كليسا بودهاند.